Ter voorkoming van misverstanden, ik bedoel met die titel vooral mijn eigen misverstanden. Waar ik deze avond genadeloos mee geconfronteerd werd. Sommige waren onschuldig. Kan iedereen gebeuren.  Maar vele hebben me ernstig verontrust. Voortijdige aftakeling. Mooier kan ik het niet maken.

Het begon onschuldig. Ik dacht dat Koen had laten weten dat hij er zou zijn vanavond. We wisten toch allemaal dat de externe wedstrijd tegen Purmerend wellicht de laatste kans zou zijn om degradatie te ontlopen. Hier moest een ernstig misverstand achter schuilgaan. Er was al eens eerder een tragedie met iemand die in de kou vergeefs had staan wachten tot hij opgehaald zou worden. Ook nu verkeerde afspraak?

Toen ik om 20.35 binnenstapte bleek Gerrit al een stuk achter te staan, en al een zet of 20 op zijn formulier te hebben. Hier moest ook van een misverstand sprake zijn: Gerrit moest plotseling invallen, en dacht natuurlijk dat het een avondje rapid was. Maar dan nog. Ik vond Gerrit altijd een tegenstander die lastig te verslaan was, tegen wie ik nooit verloor maar naar mijn idee niet vaak genoeg won. Maar de knaap tegenover hem had kennelijk weinig last van een soortgelijk misverstand. Hoe het allemaal precies ging kon ik niet achterhalen omdat ik geen foutloze notatie had. Ik denk niet dat Gerrit dat heel erg zal vinden.

 Direct nadat ik was binnengeschreden, keek ik rond hoeveel bekende Purmerenders ik kon waarnemen. Ik herkende alleen Kees Kerkdijk. Later zag ik ook Ton de Veij. Wat was er nu opnieuw aanwezig van dat team Purmerend 2 dat ons zo verschrikkelijk toetakelde in 2017   (6,5-1,5).  Hadden ze nu nog sterkere spelers gestuurd, omdat ook voor hen degradatie in het verschiet ligt? Dat verwachtte ik eigenlijk wel. Maar nee, misverstand, want daar zie ik twee heel jonge gozertjes zitten. Eén herken ik nog van de wedstrijd van vorig jaar toen wij het kinderteam van Purmerend 7 met 6-0 belangeloos bijles gaven. Hadden ze nu dus een zwakker team gestuurd? Nee, dat blijkt een misverstand. Die knapen schijnen in één jaar een ongelofelijke progressie te hebben getoond. Ze horen nu gewoon echt in Purmerend N1.  Ik  was er intussen toch  van overtuigd dat we het vanavond weer niet gingen redden. Maar ook die veronderstelling van mij bleek verkeerd. Maar daarover later meer.

Als u ook dit keer weer rekent op een uitgebreid verslag, met beeldspraak (over sprookjes of zo) dan hebt u het mis. Ik heb dit keer niet zoveel tijd. Mijn echtgenote heeft me opgedragen een ingestorte schutting te gaan vervangen, en dat moet deze week af zijn. En als zij dat zegt dan moet dat. Daarover kan absoluut geen misverstand bestaan.

Jos (zwart)speelde weer zo’n uniek openingetje. Ik zag het aan en dacht dat het hem dit keer nu eens echt niet zou gaan  lukken om de schaduwzijden van zijn originaliteit weg te poetsen dankzij beoogde verwarring bij zijn superjeugdige tegenstander. Die echter niet zichtbaar werd.

Ik zag al spoedig een stelling waar ik zelf behoorlijk nerveus van zou worden. Toen ik mijn pessimisme aangaande twee vijandelijke pionnen in een nog niet erg ontwikkelde stelling even ventileerde, antwoordde Jos achteloos : ”Ach het heeft voor-en nadelen.” Tot mijn verbazing accepteerde  Romayn Brandsma na zet 15 remise. 

Daarna zaten Pieter Hopman, Romayn en Jos in een hoekje nog lang te analyseren. Ik hoorde later dat ook Hopman (vanavond natuurlijk verreweg de sterkste schaker in ons schaakcafeetje) vond dat de stelling best wel remise-achtig was. Dat had ik dus ook wel even helemaal verkeerd! En eigenlijk begrijp ik het nog steeds niet echt. Maar zelfs Prof Dr Ir K. is het wel zo’n beetje met ze eens.

Ron  was als vaker niet echt tevreden met zijn aanpak.  ‘Ik zelf was hele week ziek geweest en deed het verkeerd. Beter eerst Pc3 en dan zelfde plan met c5. Nu kon hij dus tussendoor op b1 nemen (!) (ES: en daarna a6 spelen) en had ik niets meer. Ik kom nooit meer tot b5. Goed gezien door mijn sympathieke tegenstander Rob. Daarom snel remise aangeboden.’

Prof Dr Ir K vindt echter de stelling voor wit nog steeds niet slecht. Pas na zet 16

begint hij zelf ook echt over remise te denken. Na het gespeelde 16. e4? Wat mij een volstrekt logische zet lijkt. Wit heeft een loperpaar, dat echter in de gesloten stelling weinig kan uitrichten, dus opengooien dat centrum. Helaas, dat is een misverstand. K. ziet er voor wit niks leuks meer in na het gespeelde 16. …  dxe4  17. Pxe4 Pxe4. en geeft de voorkeur aan bijv. eerst 16. f3. Dus remise is nu na 16. e4 wel logisch omdat Ron daardoor ook verder even aan zijn genezing kan werken. Zelf zou ik het idee hebben dat we na 16. e4 pas echt waren begonnen. Maar ja, ik heb het vanavond voortdurend ernstig mis.

  BertK.2  (wit)speelde een rustige en gedegen opzet tegen een soort Pirc ( vreemd genoeg zonder fianchetto van de zwarte koningsloper, maar toch met de daarvan bekende snelle actie met c6 en b5 en a5 ). Bij zet 18 stokte me de adem even. Had hij iets over het hoofd gezien?

  Dat leek me even lastig. Er dreigt 19. … e4 en als je om dat te voorkomen op e5 slaat dan krijg je Lxg2 en god weet wat daar dan weer voor ellende uit voortkomt na bijv. Lxh3. Doch net als tegen Castricum bleek Bert2 het weer beter bekeken te hebben dan uw nepmeester. (Sorry, vergissing, ik bedoel wepmeester.) Die zich daar niet diep voor hoeft schamen, want die schaakt op zo’n avond een beetje simultaan, aan 8 borden. Maar toch ….  Mijn zoveelste vergissing vanavond!  Na het gespeelde  19.Pxe5 Pxe5 20.Dxe5 Lxg2? 21.Tfe1 Tfe8? staat wit zelfs bijna gewonnen volgens K.  (En 19. Ta5! kon ook, waarna pion b5 instaat, en is zelfs nog iets sterker :  19. ….  e4? (19…Lc6 20.Pxe5) 20. Lxb5 en na exf3? staat de loper op e7 in!

Wit speelt 22. Dg3. Ik zag wel dat de ergste donderwolken nu waren overgedreven, maar toch vertrouwde ik het nog niet. Ten onrechte! Het blijkt voldoende te zijn voor remise. Dat heeft BertK2 dus allemaal weer goed gezien. Wat hij niet zag, maar dat was wel onmetelijk diep,  is dat een supergrootmeester hier had kunnen winnen:

22.Lc3! aaanvaaallluuuuh  f6 23.Dh5!!

a. 23. ….g6 24.Lxg6 hxg6 25.Dxg6+ Kh8 26.Te5!!! fxe5? 27.Lxe5 en mat in 2

b. 23…  Kf8 24.Dxh7 Lh1 25.Te4 blokkeert de samenwerking tussen zwarte dame en loper

c..23…. h6 24.Dg6 Lc6 25.Dh7+ Kf8 26.Lg6;

d. 23…. Lh1 24.Dxh7+ Kf8 25.Te4  blokkeert de samenwerking tussen zwarte dame en loper.

e. 23…. Lf3 24.Dxh7+ Kf8 25.Te3!! Ld6 26.Lg6 Txe3 27.fxe3  en na Dh8+ en Dxg7 stort zwart in

Maar na 22. Dg3 ging het aldus verder  22…Ld5 23.Te5

Hoofdschuddend liep Ron rond: ’23. Te5???  Waardeloos. Nu volgt gewoon 23. … Lf6 ’

…..  Lf6 24.Txe8+ maar dat dit ook remise kon bewerkstelligen, ook dat zag Bert beter.    (24.Lc3! was nog iets beter geweest.) Bert had in een mail beloofd dat hij vanavond zou winnen. Remise, jammer, maar hij zat behoorlijk in de buurt.

Een mooie  partij!

Deze vier partijen waren het eerste uit. En we stonden nog steeds achter. Dat was eigenlijk niet de bedoeling.

Over Paul maakte ik me een poosje ongerust. Het zal u nu niet meer verbazen dat later bleek dat dat ten onrechte was. Hij moest een KoningsIndiër bestrijden en deed dat zonder al te veel kennis van zaken, en een beetje slapjes.  En stond dus rond zet 15 al niet erg lekker meer.

Wit staat een beetje gedrongen. Zwart heeft een loperpaar met ruimte. Een lastige stevige vrijpion op d4 (na c5).Het paard, dat naar a2 moest vluchten, wat je ook niet voor je genoegen doet, maakt hierna van de nood een deugd en gaat via c1 naar d3. Herinnert u zich mijn webverhaaltjes over “Mein system” van Nimzowitsch? Ik denk dat Paul zich daarvan iets herinnerde. Van het paard dat op het veld ervoor de vrijpion moest blokkeren. Nimzo zou alleen daarom al Paul’s witte stelling nu superieur vinden. Maar die had wel vaker zulke misverstanden. Zwart staat echt nog steeds beter, maar het wordt nu wel veel lastiger om een goed plan te vinden om dat aan te tonen. Paul begint aan een koele, taaie verdediging. Hij krijgt loon naar werken bij zet 29.

Zwart kan wat voordeel houden als hij zelf de dames ruilt. Bijv.  29…Dxd5 30.cxd5 Tad8 31.d6 f6 32.exf6 Txe1+ 33.Txe1 c4

Rob Hahlen  heeft vast wel in de gaten dat het met die rots in de branding op d3 niet zo eenvoudig gaat worden, en hij vreest de centrumpionnen op d5 en e5 als hij zelf de dames ruilt. Hij laat de eer aan Paul:  Tad8? 30.Dxe6 Txe6, hoopt druk op de e5 pion te kunnen gaan ontwikkelen, maar heeft na 31.f4  eigenlijk helemaal niets meer.

De zwarte loper doet niet veel. Het witte paard staat daar als een bewijs voor Nimzo’s theorieën: Hij dekt f4, hij dekt e1  (na eventueel f7-f6), hij dekt e5 en is onaantastbaar daar op d3. (Want na b6-b5 offeren en dan c5-c4 zal het middel wel erger dan de kwaal blijken)

Rob Hahlen krijgt  geen kans meer. Paul schuift vrij eenvoudig maar secuur naar remise. Weer goede partij. Maar dat zijn we nu al weer een poosje gewend van Paul.

Maar nog steeds geen enkele partij gewonnen en nog steeds staan we achter. (2-3) Maar ik krijg toch wat hoop. Een gelijkspel is misschien ook wel genoeg voor ons. En ik denk op dit moment dat Bert goed staat, Martin ook, en Frank zeker niet slechter.

Bert K1 speelt zijn Siciliaantje geduldig en precies. Bij zet 13 mist hij de sterkste voorzetting  (…. Lxb2) , en kiest een wat mindere, die wel leven in de brouwerij kan brengen.

13. …. f5 Kerkdijk staat wat minder, maar speelt veel sterke zetten, en blijft tegen Bert’s agressie lang overeind. Na zet 20 dreigt de witte stelling toch in te storten.

Hier mist Bert o.a. de voortzetting Dc5+ (of Db6+) gevolgd door Pe3. Dan was het wel bekeken geweest. Een zet later krijgt zwart nog een kans op groter voordeel. Ook gemist. Toch bleef ik erop vertrouwen dat Bert1 ging winnen. Ik ging vooral bij Martin kijken, want die stond ineens echt prachtig. Toen ik weer terug kwam stond Bert in het eindspel 2 pionnen voor. Ik keek niet erg goed. Ik hoorde Kees remise aanbieden. En ik reageerde hardop “Nee toch, schurk! “ (of zoiets) Ik dacht dat het een bluf-aanbod was. Misverstand1. Kees moest er smakelijk om lachen!

Ik dacht dat dat was omdat hij gezellig de boel probeerde in de maling te nemen. Misverstand2. Ik denk na raadpleging van K.  dat de stelling inderdaad remise was en dat Kees dat wist en lekker blij  lachte omdat hij zich zo mooi uit een slechte stelling had gered. Kortom, ik zat er weer voortdurend goed naast. Het ging pas een beetje tot me doordringen na het volgende latere gesprekje: Ik: “Bert, we zijn safe, nu jij gewonnen hebt! “  Bert: “Ik heb niet gewonnen, het werd remise.”  Ik : “Huuuuh???? “

Dus, we staan nog steeds achter. Toch heb ik nog wat hoop. Want Frank staat gelijk – denk ik – en Martin ……   !!  Ik fluister hem in de wandelgangen toe:   ‘Dit moet je kunnen winnen!’ Hij haalt zijn schouders op. Ik wilde hem moed inspreken, maar het is natuurlijk een stomme opmerking van me. Zoiets maakt de druk alleen maar groter, wat alleen maar ongunstig kan zijn. En onnodig, Martin weet natuurlijk best hoe belangrijk zijn partij is geworden.

Een van de twee moet winnen. Dan spelen we in ieder geval gelijk, en dat kan net voldoende zijn. En dan volgt voor mij een grote verrassing bij Frank. Ik dacht dat hij de hele avond heel degelijk speelde, de hele partij gelijk stond, en rekende een beetje op remise. Toen ik later thuis de partij in mijn schaakprogramma had gezet, bleek dat ik het een beetje mis had. Komt tegenwoordig wel eens vaker voor.

Volgens de veel deskundiger K. verwerft Frank In een Grand Prix Attack langzaam wat voordeel. Dat houdt hij knap vast! Voordeel dat rond zet 24 zelfs even oploopt tot 1.40 !  Daarna wordt het even iets minder, maar nog steeds aanzienlijk. Even keek ik niet meer, want hij stond wel stevig, maar ik zag zo gauw geen aanknopingspunten, dus dat ging wel remise worden. En richtte mijn aandacht op de partij van Martin. Daar zal het wel van moeten komen. En daardoor miste ik de kers op de taart. Ineens zie ik dat Frank een toren geofferd heeft en daardoor zijn tegenstander voor een onoplosbaar probleem gezet heeft. Die gaat mat! Tjonge! Heeft die tegenstander zeker een akelige blunder gemaakt. Mispoes!  Had ik even helemaal verkeerd ingeschat.  “Jij hebt een sterke partij gespeeld” zeg ik hem na afloop.  “Hij trekt een bedenkelijk gezicht.  “Ik kon me niet goed concentreren vanavond.” “Zeker mijn schuld?” “Onder andere!”  Dankuwelalstublieft. Pas thuis ontdek ik dat het van Frank een volledig foutloze partij was, dat hij zijn kleine voordeel mooi uitgebouwd heeft en tenslotte met een mooi offer afgerond!  Wat zou het geworden zijn als hij zich wel had kunnen concentreren?

Wit staat mooi. Zwart kan nog wat spartelen met 34. ….  Te5 Maar hij ziet het gevaar totaal niet, speelt het verleidelijke 34. …. Txg3?  En dat blijkt dus mat in 4 ! Het is nogal geforceerd en dus wel te vinden, maar wel een beetje onverwacht, en je moet het dus maar wel even doen Als je weet dat inmiddels alle ogen zijn gericht op Kwatta! En Frank doet het! Hij zal het al bij zet 34 Tde1 hebben zien aankomen. 

35. Txa7+ !!           35. …. Kxa7  36. Da5 + en mat in 2 volgt. Met assistentie van die andere toren via e7.

Zo, nu staan we eindelijk gelijk en als Martin nu zou winnen ….  ???

Martin werd in zijn  zwarte Siciliaan geconfronteerd met ook al een Grand Prix Attack. Hij doet het goed tot zet 13. Hij neemt met een ondernemend 13. … f5 wat te veel risico. Bij zet 15. begon ik een beetje te vrezen.

 Nu ziet 15. g5! er als een logische zet uit. Ik dacht dat zwart het dan moeilijk gaat krijgen. Maar wit speelt  15. Ph4? Ik zag direct dat zwart nu met ruilacties wat kou uit de lucht kan halen. Als hij dat nu maar doet! Ja hoor dat doet hij. Als wit het daarna weer niet op zijn allersterkst speelt, krijgt zwart langzaam wat voordeel. Dat wordt keurig uitgebouwd tot een echt voordeel. Zwart wint een pion. Wit lijkt een beetje aangeslagen, want daarna komt er niet veel vernuftigs meer uit.  (Dat is er misschien ook niet.) Zwart wint nog een pion. Maar die gaat later weer verloren. Maar wit is zwaar in problemen, en probeert met een stukoffer nog wat spel te krijgen. Ik sta erbij en kijk ernaar. Dat kan ook niet goed zijn!! Maar ja, toch spannend!

30. Pxd6 Pxd6  31. dxc5  Kan die vrijpion op c5 nog wat? Pf5 32. Lxb4

Ik vind het wel knap dat wit in zijn wanhoop toch nog wel bereikt heeft dat er voor zwart nog wel iets te denken overblijft.

32. …..  Pxh4  33. Kh2? Pf5 34.Lc3 Te8 35. Te1

  En hier openbaarde zich bij uw nepmeester weer eens een misverstand. Ik dacht: laat die boel op de koningsvleugel lekker staan, dat staat daar goed, en dat komt later wel, en richt even je aandacht op de damevleugel. Ron schreef in zijn gebruikelijke mail achteraf:  ”Al maakte Martin het zich onnodig moeilijk. Laat paard op f5 staan en pion op g4 (zodat die niet verloren kan gaan, nu kon wit nog stormen met zijn pionnen op damevleugel, deed hij gelukkig niet en dan g2 winnen) Dus loop met koning naar damevleugel en maak eerst die dreiging daar onschadelijk. Simpel toch? Zwart blijft gebonden aan andere kant door dubbele vrijpion.”  Zwart speelde hier namellijk 35. g3+.  En wij dachten: als dat maar goed gaat. Gelukkig was dit dus niet alleen mijn misverstand, maar ook een van Ron. Martin mailde me: ‘Bedankt voor de complimenten. In zo’n gewonnen eindspel is het vooral belangrijk dat je een variant speelt waarvan je weet dat hij winnend is. En het liefst zo gemakkelijk mogelijk.’  ‘Ik was er van overtuigd dat dit zou winnen, dus of het sneller en beter kon is misschien voer voor betere schakers dan ik.’     En Prof Dr Ir K. geeft hem gelijk. Ook al gaat de g-pion verloren overal blijft het programma hem groot voordeel aangeven. Het duurt zo misschien wat langer, maar is inderdaad misschien eenvoudiger. Ik zag kennelijk wolven en beren. (Bijv. dat Martin zou verzeilen in een eindspel K+P+L tegen K.  Ik kon het ooit winnen, maar ben al lang vergeten hoe precies. Ik denk trouwens dat weinigen van onze club dat klusje kunnen klaren.)

Hulde voor Martin. Wie is de man of the match? Frank of Martin. Beiden geweldig gespeeld. Ik vind Martin. Want die heeft nog langer in spanning gezeten, moest nog meer problemen oplossen, en stond als laatste speler onder nog grotere druk.

Zo werd het toch nog winst met 4,5 – 3,5. Dat konden we gebruiken.

En nog steeds geldt voor Purmerend inderdaad Kerkdijks uitspraak op hun website: Net als Aris de Heer hebben we een sterk team maar het lukt steeds net niet.

Jammer voor Purmerend, want het zijn aardige, sportieve tegenstanders.

Ron:  ‘Wat een narrow escape. Zag er lang niet zo uit. Hulde aan Frank en Martin.’

Mocht u overwegen om na dit verslag van uw nepmeester over zijn talloze misverstanden overwegen een andere verslaggever te zoeken dan heb ik daar veel begrip voor.

O ja, bijna vergeten, de rest van de club speelde geen interne, maar brak zich in broederlijke gezamenlijke inspanning de hoofden over een akelig schaakprobleem. Dat onopgelost bleef. Ik kon het ook niet vinden. Hoor graag hoe het nu eigenlijk zit.

eindcorrectie moet nog plaatsvinden

Jos Lohmann	1849	–	Romayn Brandsma	1686	½-½
Ron de Vink	1890	–	Rob van Someren	1917	½-½
Bert Kuijer	1816	–	Kees Kerkdijk	1790	½-½
Paul Verkooijen	1768	–	Rob Hahlen	1782	½-½
Martin Zwaneveld	1654	–	Ties Wijnen	1696	1-0
Bert Kaizer	1662	–	Ton de Veij	1874	½-½
Gerrit van Dok	1588	–	Vladimir Bartels	1687	0-1
Frank de Geus	1677	–	Wim Dekker	1638	1-0
	1738	1758

Castricum  , ja daar weet ik helemaal niks van. Ik heb er nauwelijks ooit een stap gezet. Ik heb er gewoon niks te zoeken.

Maar des te meer in de directe omgeving ervan. Mijn voetstappen in het bos- en duingebied ten westen ervan, gezet in de periode van 1965 t/m 2018, met kleine kinderen of zonder, met nog levende of inmiddels overleden familieleden, zijn niet meer te tellen. Een fantastisch  wandelgebied voor de verstofte stedeling of verveelde polderbewoner. Je kunt er alle kanten op:  door het bos, door het duin,  naar het strand, of zuidwaarts, of ook noordwaarts.  En daarna rust voor de vermoeide ledematen  – ’s winters of  ’s zomers –  in of bij Johannna’s Hof.  Prachtig. Heerlijk. Ik ben wel een beetje jaloers op die Castricummers. Niet vanwege hun dorp (stadje?), maar vanwege die omgeving. Direct bij de hand.

Had ik tot heden totaal geen herinneringen aan Castricum, nu dus wel! Een zinderende schaakavond was het daar. In een mooie ruime speelruimte, zeer helder verlicht. Lekker voor de wat oudere schaker met lichte visuele problemen! En zulke  senioren hebben ze daar genoeg. Grote vereniging wel. Met 42 leden. Daar kunnen wij natuurlijk niet tegenop.

We hebben met al onze invallers best een sterk team. Heel veel sterker dan voorheen. Maar toch wil het alsmaar niet goed lukken. We moesten vanavond toch eigenlijk wel minstens een gelijkspel wegslepen om iets te doen aan het alweer sterk loerende degradatie-gevaar.  En ik had de indruk dat iedereen daar goed van doordrongen was, mede door het nuttige voorbereidende mail-werk van Jos. We stonden op scherp. En niet alleen bij Ajax schijnt dat tegenwoordig erg van belang te zijn.   Castricum 2 is nog in de race voor het kampioenschap. Dus daarom was het zo spannend.

Na een uurtje was er nog niet veel duidelijk. Wel dat Gerrit in problemen was geraakt. En dat Ron aan een variantje was begonnen waar ik heel weinig van begreep. Ik vond het maar niks, maar zou wel weer aan mij liggen. Dat Paul na een geweigerd damegambiet,Tarrasch, leuk leek te staan, Bert met zijn standaard Siciliaan alles goed onder controle leek te hebben, Jos weer aan een circusoptreden bezig was en alweer alle bewust gekozen minpunten aardig scheen te nivelleren, Martin na een damepion-opening er aardig bijstond, Bert Kaizer bezig was in een ingewikkelde stelling met risico een pion te veroveren, en van Koen nog niks te zeggen was, behalve dan dat ik vond dat hij wel al wat te vroeg in een verdedigingspose was gekropen. Afwachten maar.

Korte tijd later bleek inderdaad Gerrit bezweken. Eigenlijk maar door één onnauwkeurigheidje en toen kreeg Egbert Kooiman ineens de wind mee.

Zo op het oog is er niet veel aan de hand. Maar het witte paard staat er wat ongelukkig bij, en dat kan direct tot ellende lijden na 18. … Pxf2!!  19. Txf2 Lxf2  20. Kxf2 Dh4+ !! en het paard op a4 gaat eraf! Gerrit krijgt nog een kansje  na het gespeelde  18. …. Dxd5? waarna 19. Df4  (valt even paard op e4 aan) nog voor wat verlichting had kunnen zorgen. Maar na 19. Lc3? verliest wit niet alleen een pion, maar staat ook het veulen op a4 er nog beroerder  bij omdat hij niet meer naar c3 kan.

  Hierna is de zaak niet meer te redden.  Wit raakt wat later een stuk kwijt. Dat was dus 1-0 voor de thuisclub.

Om ong. half tien kwam er nog wat meer tekening in de situatie.

Paul (wit) leek ineens rechtstreeks op winst af te gaan. Des Castricummers Dame leek ernstig in problemen te geraken, en zowiezo stormden alle witte lichte stukken jolig naar bressen in des vijands bastion. Dat kon niet lang meer duren. Zelden heb ik Paul al zo vroeg in de partij zo vernietigend  om zich heen zien meppen.

14. Pd6 (loper op c4 valt de dame aan),  Da5  15. b4 Ziet er allemaal prachtig uit. Gaat wit die dame vangen?  Nee,   15. … Dc7 .

Volgens Komodo had het toch nog sterker gekund:  14. Ld3 (daar staat hij gedekt door de dame, en dreigt dus nog effectiever 15. Pc7!

Neemt niet weg dat de witte aanvalsgolven door blijven rollen. Nee, dat zit wel goed daar.

Bij Jos werd intussen duidelijk dat hij het was die de toon aangaf. Zijn jeugdige tegenstander was ook niet erg bang uitgevallen en zo werd het ineens behoorlijk ingewikkeld en heel erg spannend. Toch dacht ik dat Jos nog steeds zat te bluffen. Maar thuis werd me duidelijk dat die echt heel goed wist wat hij aan het doen was.  Na Lb2xc3 

20. … bxc3 En wit zag direct dat terugslaan met Dxc3 niet mag. U ziet het hopelijk ook. ( 21. Dxc3  Pf3+ en het paard op e5 staat gepend en dus kan dat zomaar.) Bijna à tempo speelt wit dus het betere 21. Dd1  Maar dan volgt weer een fraaie :  21. …. Dd5 22. Te4 

Waarom niet? Schermt veld f3 even af. Die toren kan niet zo gemakkelijk van e4 worden weggejaagd, dus verdubbeling  van de zware stukken is in aantocht. 22 …. Lxe5!  Juist, dus daarom niet!  Je zou natuurlijk graag met de toren terugslaan. Maar dat kan echt niet!  23. Txe5  Pf3+ en 24. … Pxe5  Maar met het Paard kan toch ook? Ik stond erbij en begon te twijfelen. Is zwart nu wel wat opgeschoten. Niet veel, maar hij staat nog steeds wat beter. 23. Pxe5 f6! 24. Pg6 Jos moet het allemaal al rond zet 20 gezien hebben.

Nog steeds ingewikkeld. Gaat zwart nu even die Toren van f8 weghalen?  Of blijft hij kruitdamp ontwikkelen?  Waar denkt u dat onze Jos de voorkeur aan geeft?  Juist!  Aan kruitdamp. 24. … f5

 Wat er allemaal door zo’n hoofd heengaat op zo’n avond.

Kort hierna  al begon Jos met zijn bekende vragenmomentje:  ‘Eddy hoe staat de rest er voor, kan ik al remise aanbieden?’   Maar ik heb echt te weinig verstand van dit spelletje om zulke belangrijke adviezen m.b.t. veel betere schakers te kunnen verstrekken. Ik murmel dus maar wat.

Even lijkt Bert Kaizer tegen Hans Leeuwerik met een pionwinst in een val te lopen, maar tot mijn verrassing blijkt hij veel eerder al te hebben uitgerekend dat die val niet echt zal dichtklappen.

Na een door beiden deskundig gespeeld ‘Giuoco Pianissimo’ (10 zetten theorie) lonkt een pion op e4.

15. Pc2 !? (Beter was – achteraf is altijd alles veel eenvoudiger- ordinair 15.Te1,  maar Pc2 zou een val kunnen zijn.)  15. … Dxe4 !  Toch! Ik schouwde toe, en schrok daar even van, want nu volgt natuurlijk 16. Dxe4 Pxe4  17.  Te1 Kan zwart voorkomen dat hij na f3 een stuk gaat verliezen?  

Kan zwart voorkomen dat hij na f3 een stuk gaat verliezen?  

‘Ja!’  vindt Bert2. Hij speelt hier 17. … d5! (later blijkt me dat zelfs 7. ….  f5  kan.  18. f3 Lh4! zo die is veilig en daarna 19. …. Pg3, dan is die ook gered). Nu ziet ook Leeuwerik op grote hoogte dat 18. f3 niet kan wegens Lc5+ en die jubelt dan maar een toontje lager (flauw).  Die doet dan maar Pd4, en accepteert voorlopig een pion achterstand. Ik zag wel dat wit wat compensatie heeft voor die pion. Spannend.

Ik vond Ron’s spelletje vreemd. Niks voor hem. Altijd heel behoedzaam manoevrerend, tot er ergens echt een aanknopingspunt is. Maar nu:

Ron:    “Mijn tegenstander had dus d6 op de London voorbereid. Hij speelt inderdaad graag een opstelling met e5 en f5 en daar gaf ik hem dus de kans toe. Maar hij wist dat na mijn d4 wit dan gemakkelijker spel heeft. Bert en ik had maandag al gekeken naar opstelling met b3 en Lb2 dan en ik had er thuis ook naar gekeken. Tot mijn grote verassing speelde hij 6 …, h5 !? Dat is dus ooit door Nunn bedacht. Heb ik weer. Ziet er gevaarlijk uit. Ik koos verkeerde plan.” 

7. Lxc6  Als overtuigd loperpaarfetisjist  zou ik zoiets in mijn brein nooit laten opkomen. Om maar te zwijgen van zwakke velden in je  koningsstelling.   Het brein van Komodo10 kan het ook niet bevatten. Ik denk het toch meestal redelijk heldere brein van Ron achteraf ook niet. Hij was misschien iets van plan met Da4, wat niets beters blijkt op te leveren dan een in het Castricumse bos verdwaalde dame.

Gelukkig krijgt Ron van zijn tegenstander nog wel de kans om die dame voorlopig weer wat meer op het goede pad te krijgen. Maar of dat voldoende zal blijken?  Zijn overige witte wandelaars zien er nog steeds niet erg fit uit. Ik vrees met groten vreeze.

Martin  ging goed op pad, maar gaat dan bij paddestoel  010 iets te onstuimig voorwaarts. Ik zie hem wel vaker bij langere routes zijn krachten niet goed verdelen.  Tot 015  gaat het daarna eventjes moeizaam. Gelukkig maakt zijn tegenstander er niet echt gebruik van. Bij paaltje 018 ontstaat wederzijds flinke verwarring. Wit wil rechtsaf, als hij gewoon linksaf kan.

18. Lf1?  Wit kan gewoon Pxb5 spelen! Zwart kiest nu een overbodige omweg, terwijl hij gewoon rechtdoor kan (met 18. ….. bxa4  19. Txa4 Pe4)   18. … Ld3?

Waarna wit gewoon een stuk kan winnen met  19. f4! Vertrekt het paard van e5 dan is de dekking van Ld3 verdwenen. Ruilt zwart op f1, dan staan er na fxe5 nog steeds 2 stukken in.

Maar wit ziet het niet, en gaat bij de tweesprong gewoon eigenwijs  even de verkeerde weg op. 19. Lc1 ? waarna zwart na 19. … Lxf1 20. Kxf1 (20. a5!?) toch weer gelijk krijgt. Even maar, want dan ontstaat bij 021 opnieuw een grote verwarring. Ze hebben kennelijk vanavond beiden hun plattegrond thuisgelaten omdat ze dachten de route nu zo wel te weten.

21. Db3 ? (En weer slaat wit pion b5 niet. Waarom eigenlijk niet?) e5?  (  22….. bxa4! 22. Txa4  Pe4! en er dreigt narigheid op d2 (Ta2 en dan wel e5!) 22. Pf3?  (Pxb5! idem) Pg4? (b5xa4!)  23. h3? (Kg2)

Ik ging maar achter een paar andere langzame joggers aan. Want ik begreep van bovenstaande partijtje niet veel meer, en had na al die onregelmatigheden geen idee meer hoe dat ging aflopen.

Bert Kuijer zit sterk te schaken. Dat doet hij wel vaker. Een beetje zijn gewone Siciliaan. Rustig, afwachtend, degelijk. Zijn tegenstander ontloopt een beetje de theorie, dus Bert kan rustig zijn plan trekken. Rond zet 20 maakt zijn tegenstander een kleine vergissing, die hem een pion kost.

Als wit 22. La2 speelt is er nog niet zoveel aan de hand, hoewel zwart wel wat beter staat. Meer ruimte. Wel moet hij nog even die lichte stukken op zijn koningsvleugel hergroeperen. Maar wit speelt 22. dxc4 en verliest na …. bxc4 23. La2 zijn pion op e4 die dan nog maar één keer gedekt staat. 23. … Dxe4  En wint hij die dan niet terug? Na  24. Dxe4 Lxe4 25. Lxc4 ?  Nee want dan volgt ….  Lxc2. Hier heeft Bert een flink stuk vooruit moeten denken.

Maar hij staat nu een pion voor. Hoewel wit er wel iets voor heeft. Zwart moet nu eerst die stukken op de koningsvleugel gaan hergroeperen en dat kost wat tijd. Bovendien is die pluspion een dubbelpion. Maar wellicht is hier in de verte toch een winst voor ons in aantocht. Maar zou wel eens een latertje kunnen worden.

Ineens gebeurt er weer het een en ander Ron krijgt remise aangeboden. In een mindere stelling.

Ron:   ‘Ik kwam dus veel slechter te staan. In de eindstelling moet hij het goede plan kiezen, maar kan pion d5 winnen, als hij zijn dame naar e4 manoeuvreert. Gelukkig bood hij remise aan.’

Dat betekent opluchting  voor uw wepmeester, die al een poosje niet meer bij dit bord durfde te kijken.

En kort daarna biedt Jos remise aan. Het begon er al een poosje op te lijken, maar zelfs zijn kruitdamp-oplossing  24. ….  f5  blijkt helaas toch ook niet een weg naar overwinning:

25. Txd4!  en daarna  Pxf8. En inderdaad is het lollige er voor zwart wel af. Remise. Maar niemand kan zeggen dat Jos er niet alles aan heeft gedaan vanavond.

Kleine sensatie bij Martin:

Na al die wederzijdse onvolkomenheden staat Martin een beetje per ongeluk toch beter, en gelukkig houdt hij dat voordeel nu vast:

25. … d4  26. e4 ???  overziet een kleinigheid 26. ..  Dxb3!  In zijn donkere Castricumse Bos is Wim Pool zijn dame kwijt geraakt. Hij moet helemaal alleen naar huis.

Nijver rekenwerk leert me dat het nu 2-2 staat.  Gelijkspel zou voor ons al mooi zijn. Oh wat spannend. Ik ben een paar jaar geleden gestopt met wedstrijdschaak omdat ik er te zenuwachtig van werd. Maar nu vliegt alleen al van het kijken naar het spel van mijn clubgenoten mijn bloeddruk omhoog.

Paul en Bert staan goed. Maar Koen raakt langzaam een beetje verder in het defensief. En Bert Kaizer?

Helaas. Helaas. De compensatie die zijn tegenstander voor zijn pion had, blijkt toch lastig. Bert2 vecht als een leeuw, maar er dreigen steeds meer onweerswolken.

De witte bezetting van de d-lijn gaat zwart opbreken. Ik moet zeggen dat ik met groeiend respect zag hoe wit al een poosje dit varkentje aan het wassen was.  Zwart zit al een half uur te keepen. 29.  Txe7 En nu bezwijkt hij onder de druk.  Na 29. … Pxe7 zou hij toch wat voordeel gehouden hebben, maar na het gespeelde 29. … Lxe7 is hij dat kwijt. En waarschijnlijk door de tegenslag gaat het nu van kwaad tot erger.

  33. … Kg8??  (Lc7!?) 34. f4! Lc7  35. Te7! Brrrrrr!!!!

35. ….. Lxb6 36. axb6  en het gaat op de 7^e rij helemaal mis! Mede dankzij het geintje 36. … Pxe7 37. Pxe7 en de toren op c8 gaat eraf. Wel een heel interessante partij. En geen schande om tenslotte toch tegen deze mijnheer te verliezen.

Nu staat het 3-2 voor de gastheren. Resten Paul (zou moeten kunnen winnen) , Bert (wellicht ook) en Koen ( zal moeite hebben om remise te spelen).

Nieuwe tegenslag:

Bert lukt het net niet om zijn pionnetje voorsprong te verzilveren. Hij speelt zeer geconcentreerd en vernuftig, maar het mag niet baten.

Bert ziet dat hij zijn pluspion op e4 gaat verliezen en slaat dus op g4. Dat moet haast wel.

30. … Pxg4 31.Pxe4 Pf6  en nu accepteert Bert remise.

 Hij staat nog steeds een pion voor. Maar ziet niet meer hoe daarvan te profiteren.  Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Hij heeft zeer geconcentreerd een hele avond gespeeld en is waarschijnlijk moe. Bovendien wordt het zeker een zeer moeilijk eindspel en nachtwerk. Wit heeft drie gïsoleerde pionnen maar één ervan is een vrijpion. En nog veel lichte stukken op het bord. Wat weten wij eenvoudige amateurs nu van dat soort eindspelen. We zijn geen Carlsens. Maar toch is het jammer. Hoe weinig kon het schelen of het werd toch nog 4-4!

Nu dus niet.

Koen blijft in de defensie  (hij heeft zelf op de damevleugel de boel vastgezet, zijn torens kunnen nog een poosje weinig actievers meer dan elkaar een beetje beschermen) en Koen raakt  bovendien nog een beetje in tijdproblemen. Het kan allemaal nog net, tot zet 40.

Zijn tegenstander offert een pion om zijn loper ruimte te verschaffen. Zier er dapper, maar logisch uit. Veel risico loopt hij er niet mee. En wellicht ….    Na 40. ….. f4 kan wit het bijna gelijk houden met 41.  exf4    maar hij speelt  41.  gxf4 en dat gaat zijn ondergang te worden.    41…Ld3+

42.Ke1?   (42. Kg1   Teh7   43. b5!?  is veel beter, maar ook niet voldoende) Th2 43.Kd2 (niets is er meer 43. Lf1 Th1 is ook rampzalig)   Lc4  en het is uit. Maar Koen is niet het type dat gauw opgeeft. Misschien weet hij hoe de stand is. Hij neemt nog maar een flinke slok uit zijn waterfles en vervolgt zijn tocht!

Paul doet wat we de hele avond al van hem verwachtten. Hij wint. Zij het minder gemakkelijk dan we dachten. Zijn tegenstander is als gevolg van Paul’s aanvalsdrift in de opening toch slechts een kwaliteitje achter geraakt. Dit moet hij gaan verliiezen. Maar hij vecht de rest van de avond voor zijn leven. Paul maakt nergens fouten. Het wordt een eindspel dat beide spelers met heel veel geduld zitten uit te melken. Even lijkt het of Paul niet verder komt tegen de ik-schuif-wel-heen-en-weer-je-zoekt-het-maar-lekker-uit-ver-dediging van zwart. Tot wit kans ziet de stelling te openen, hoofdschuddend remise afwijst, en dan met vaste hand het eindspel naar winst voert:

57. Kb5! Lb4  58.  Te5! en tegen Te8 valt niets meer uit te richten. Promotie leidt tot stukwinst.  Zwart geeft op. Een heel mooie partij van Paul. Man of the match.

Behalve dat het in de opening één keer nog iets sterker had gekund, geen enkele fout gemaakt, ondanks het feit dat het de hele avond verder spannend was en hij erg moest blijven uitkijken.

Dat hij het zelf ook heel spannend vond, kunnen we zien aan het handschrift van zijn notatieboekje. Hoezo handschrift? Spijkerschrift zul je bedoelen!  Gelukkig kreeg ik toch het boekje van Piet Kuijs (hoewel hij een beetje boos op me was)  waarvoor mijn hartelijke dank.

Het was al tegen twaalven dat er nog een tiental geïnteresseerden samendromden om het bord van Koen.  Die zag namelijk kans om in verloren stelling en een desastreuze  stand op de klok, toch zijn tegenstander nog een kwartiertje te laten zweten. Zelfs toen hij een toren achterstond, maakte hij het hem met twee vrijpionnen nog lastig. Duidelijk was dat hij heel erg goed kan snelschaken. Maar toch. Hij deed het voor een goed doel (Aris redden) , maar ik vond het wel een beetje genant. En natuurlijk was de partij niet te redden.

Zo werd het dus toch verlies. Eervol. 4,5-3,5. Dat vriend en vijand het een mooie tocht hadden gevonden bleek me toen behalve ik bijna niemand naar huis wilde. Dat bleef maar staan nakeuvelen. Ik ga morgen maar weer eens naar Johanna’s Hof toe om bij te komen van deze zeer vermoeiende avond.

4,5-3,5
1	Matthias van Zwet	1781	–	Ron de Vink	1890	½-½
2	Victor de Vries	1729	–	Jos Lohmann	1849	½-½
3	Piet Kuijs	1749	–	Paul Verkooijen	1768	0-1
4	Gerard van Pinxteren	1734	–	Bert Kuijer	1816	½-½
5	Gerard Kuijs	1695	–	Koen van Lankveld	1748	1-0
6	Hans Leeuwerik	1759	–	Bert Kaizer	1662	1-0
7	Egbert Kooiman	1695	–	Gerrit van Dok	1588	1-0
8	Wim Pool	1639	–	Martin Zwaneveld	1654	0-1
	1722		1746

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden