Categorie archieven: Schaak diversen

Jos over EindspelGerrit

Jos reageerde op zet 35 … h5 in de hoofdvariant. Hij vindt …. d5 beter. (Hartelijk dank voor deze reactie. Zo blijft er leven in de tent. ) Hieronder de analyses van Komodo n.a.v. deze suggestie.



Gerrit’s eindspel

Het eindspel van Gerrit in zijn partij tegen De Pion zorgde voor wat opschudding. In eerste instantie vonden Bert, Ron en Eddy dat het onverstandig was geweest dat Gerrit tevreden was met remise. Hij stond immers een pion voor in een eindspel van K+pionnen en het was heel belangrijk dat wij vanavond minstens gelijk speelden. En zo’n eindspel zou waarschijnlijk wel  te winnen zijn. Vonden wij.


  Wormer eindspel – Gerrit (29.Kf5)

Ik nam mij voor me er eens in te storten. Daarbij zwaar geassisteerd door Komodo 10. Wellicht zou het leerzaam zijn. Clubgenoten stelden vast na de verloren wedstrijd in Wormerveer en dus degradatie, dat we weliswaar best een aardig team hadden dit seizoen, en dat het in de opening en het middenspel meestal nog wel redelijk ging , maar dat het vaak mis ging in het eindspel. Misschien nuttig om aan het eindspel eens wat meer aandacht te schenken op de website. Dat kan nu ook omdat we nu eindelijk een ‘bewegend’ diagram kunnen maken vanuit een bepaalde stelling. ( Dankzij advies van Rob Hahlen van Purmerend. Dank, dank! )

Ik heb er inmiddels al heel veel tijd aan gespendeerd. Maar wat ik beoogde heb ik niet bereikt. Ik hoopte een aantal overzichtelijke regels te kunnen vinden waar men iets aan zou kunnen hebben in dit type van soort eindspel:    Koning  Alleen + pionnen  op beide vleugels.

Waarom lukte het me niet?

  1. Het schaakspel is toch echt een buitengewoon gecompliceerd spelletje, met buitengewoon veel mogelijkheden. Ik kreeg tenslotte het gevoel dat ik voor een sluitende analyse van deze stelling niet zozeer een artikeltje op de website  nodig had maar een heel boek.

Het deed me denken aan die anecdote over de uitvinder van het schaakspel die tevreden was met de beloning van 1 graankorrel op veld 1, 2x zo veel op veld 2, dan 2x het aantal van veld 2 op veld 3. Enz.  De koning was blij met zo’n bescheiden wens, tot ze hadden uitgerekend dat dan de oogsten van het hele land van 10 jaar nog niet voldoende zou zijn om aan de wens van de uitvinder tegemoet te komen.

2. Mijn kennis en kunde schieten eigenlijk tekort voor zulke stoutmoedige voornemens. Daar zou je toch eigenlijk een Euwe, of Botwinnik voor moeten kunnen inhuren.

Ik heb mijn plannetje dus maar gewijzigd.

  1. Het beetje dat ik wel kon vaststellen aan de hand van de analyses van Komodo, daarvan zal ik u bij dezen kond doen. 
  2. Bij het speurwerk stuitte ik wel op een paar heel aardige verrassende varianten, die soms ook wel leerzaam zijn. Die vis ik er maar even uit. Uit die veel te volle vijver van varianten in varianten in varianten.

Verwacht dus geen sluitend compleet overzicht van alle varianten.  Daar valt gewoon niet aan te beginnen. Ik hoop dat ooit nog wel eens te kunnen leveren bij een ander, eenvoudiger eindspel.

Wat ik wel durf te concluderen:

  1. Dit eindspel blijkt inderdaad heel moeilijk te winnen. Gerrit had dus wel degelijk gelijk dat hij, toen hij geen duidelijk plan zag, remise aanbood. Zeker tegen iemand met een wat hogere elo.
  2. Zwart loopt  zelf weinig risico als hij doorspeelt. Fouten zullen eerder door wit gemaakt kunnen worden. Gerrit had het dus kunnen wagen. Maar het is ook weer niet zo dat zwart echt helemaal nooit kan verliezen.
  3. De zet die Gerrit hier van plan was (29. … b5) is niet slecht maar niet de allerscherpste. Remise wordt daardoor , na 30. Ke4, nog iets waarschijnlijker,
  4. Waarin schuilt nu het geheim van de grote remisekans van dit eindspel? M.i. het ver opgedrongen zijn van de witte Koning. Die kan veel gemakkelijker centraliseren dan de zwarte koning. Kan gemakkelijker te hulp schieten waar het nodig is. En ook nog daarbij de zwarte koning de pas afsnijden.

Ik zal wat losse varianten laten zien die me wel interessant leken:

  1. Allereerst de hoofdvariant, als de computer de volgens hem sterkste zetten speelt voor wit en voor zwart:

(29. Kf5)    Na 29. …. c6 geeft Komodo zeven mogelijkheden die te overwegen zouden zijn:

30. a4 (-0.08)    30. b4 (-0.11)    30. g3 (-0.28)   30. b3 (-0.29)   30. h4  (-0.32)   30. h3  (-0.32)  30. c3 (-0.96)

(Voor schakers die geen schaakprogramma gebruiken:  Getallen met een min geven een voordeel voor zwart aan.  (Zonder min voordeel voor wit) Wat de grootte betreft  1.00 is een waarde te vergelijken met de waarde van één pion.  2.00 dus van 2 pionnen.  Als hierboven staat 30. h3  (-0.32) betekent dat dus : zwart staat iets beter, te vergelijken met een voorsprong van ongeveer  1/3 pion,  oftewel  33 % van één pion.)

Hier eerst dus  die met   de beste :   30. a4      Hoe zou zo’n eindspel kunnen gaan als er twee (super)grootmeesters achter het bord zitten?



Interessant om te zien hoe het zou kunnen gaan als wit de zwakste van de 7 mogelijke zetten zou kiezen:  30 c3? 

  • De volgende variant is interessant omdat je hier kunt zie hoe belangrijk in zo’n eindspel kan zijn wie de laatste tempozet kan doen. En natuurlijk ook de rol van de koningen in zulke eindspelen.


Nog een variant via 30. c3?

  • Interessant omdat hier een bekende mogelijkheid te zien is om via offers een  vrijpion te creëren.Een truc die waard is om te onthouden!


Ook leerzaam m.i. de volgende variant:

  • Als wit zou proberen om zijn koningsvleugelpionnen te laten opmarcheren en zwart één vrijpion op de koningsvleugel overhoudt,E.  zou je zo’n situatie kunnen krijgen waarin de witte  koning zoveel energie moet aanwenden om promotie op de koningsvleugel tegen te houden dat hij niet kan voorkomen dat de zwarte koning daarvan gebruik maakt om pionnen op de damevleugel te gaan verorberen. Ook een bekend motief.




  • Wit zal ook vooral niet te hebberig moeten worden


  • Loopt zwart geen enkel risico? Bijna niet. Maar hij kan zich niet alles veroorloven. Zie bijv. :



Gerrit vertelde me dat hij in de stelling nog 29. … b5 had gespeeld. Wat vindt de computer daarvan? Ten gerieve van Gerrit dat dus ook nog maar even



Voor wie de moed nog heeft, nog enkele andere varianten.



Wie dit allemaal heeft meegespeeld (niemand denk ik) is 60 elopunten vooruit gegaan. Dankzij  meer ervaring met het eindspel KA + pionnen aan beide flanken , met één pionnetje meer.

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden.

Het drama Kramnik

Kramnik is 43 jaar. Vandaag de dag  niet erg jong voor een topschaker. Maar ja, het is wel een absolute topper. Hij won het Hoogoventoernooi in 1998. Kramnik werd wereldkampioen in 2000, na een match tegen Kasparov nota bene. Hij bleef het tot 2007!  Het toernooi in Dortmund – waar ik enkele keren verslag van uitbracht op de site- won hij vijf maal achtereen! Hij speelde zeer regelmatig in het Tata-toernooi.  Altijd hoog geëindigd. Vorig jaar werd hij nog derde. Achter Carlsen en Giri.

Dit jaar werd het ineens een drama. Ik denk dat alle schaakenthousiasten geschokt zullen zijn. Hij werd dit jaar laatste! 14e !!!! Bijna niets lukte. Zijn partijen zaten ineens vol fouten. Hoe komt zoiets?

Het leek of hij zijn stijl had veranderd. Waar hij vroeger altijd heel degelijk en voorzichtig en strategisch speelde, probeerde hij nu vaker aan te vallen. Kwam het daardoor? Bekend is dat Kramnik geregeld met zijn gezondheid sukkelt. Was het dat? Is het een aankondiging van een vroege Alzheimer? Je gaat de raarste dingen denken.

Zijn partij tegen Jorden van Foreest is een mooi voorbeeld. ik denk dat hem er heel veel aan gelegen was om die partij te winnen.Het was de 11e ronde. Ze vroegen hem of hij er niet erg onder leed dat hij laatste stond. ‘Ach’, zei hij. ‘Ik ben gewoon een ouwe man, die schaken een leuk spelletje vind. Maar ik heb nog drie rondes!”

Hij viel aan, tegen Jorden. En dat gebeurde knap. Het leek even of Jorden’s laatste uurtje geslagen had. En toen ging het bij Kramnik alweer haperen.

Kramnik-vForeest1

Kramnik speelde 20.Tf3? [Met de bedoeling Th3.  Maar dit is de minste van drie mogelijkheden]

Veel beter is  20.Pxd6! Dxd6

Kramnik-vForeest2

En dan volgt een hoogstwonderbaarlijke zet die tot groot voordeel voor wit had kunnen leiden. Zoiets hebt u waarschijnlijk  nog nooit gezien.  21.Ph8!!

21. Ph8!!  Tff8  22.Tf3 Kxh8 23.Th3 h6 24.Lxh6]

21. Ph8!!  Kxh8 22.Dxf7

21. Ph8!! Tef8 22.Pxf7 Txf7 23.Tf3

(20. Ph8!?  dit had dus ook een zet eerder gekund maar is dan iets minder goed omdat dan de toren op f7 nog gedekt staat door het paard op d6. Daarom eerst Pxd6)

Na het gespeelde 20. Tf3 houdt wit wat voordeel, maar zwart krijgt tijd om de ergste dreigingen te elimineren. (20…Pxg6 21.fxg6 hxg6 22.Dxg6 Pxc4 23.bxc4)Doch door een fout op de 25e zet raakt wit ook dat kleine  voordeel kwijt. Zwart krijgt daarna de kans om via een achterdeur weg te vluchten uit de gevarenzone. Dan is er niets meer aan de hand. Weer heeft Kramnik een winst uit zijn handen laten vallen.

Kramnik-vForeest3

 Kramnik zal wel heel teleurgesteld zijn geweest, en weigert het te accepteren. Hij speelt nog eindeloos door in remisestand. En dan maakt van Foreest een ernsige fout bij zet 49. en verliest alsnog.

Ik weet niet wat ik nu moet voelen. Opluchting omdat Kramnik nu nog een kans heeft van die vermaledeide laatste plaats weg te komen, of medelijden met van Foreest die een opsteker in de vorm van een uit het vuur gesleepte remise tegen de ex-worldchampion ook best wel heel goed zou kunnen gebruiken. Want ook Van Foreest kreeg heel wat voor zijn kiezen in zijn eerste toernooi op het allerhoogste niveau. Samen met Kramnik was hij de kop van Jut in dit toernooi.

In de voorlaatste ronde won Kramnik ook, maar verknoeide alles weer door zich in de laatste ronde verschrikkelijk te laten afdrogen door ene Samuel Shankland. (Who the hell is … )

Ik ben benieuwd hoe Kramnik en v. Foreest hun afgang gaan verwerken. Het zou me niets verbazen als één of beiden met schaken gaan stoppen. Van Foreest heeft al eens aangekondigd dat hij als zijn spel geen progressie meer vertoont naar de universiteit gaat en gaat studeren.  En Kramnik? Misschien was er een duidelijke reden voor. Misschien horen we dat nog eens. Misschien was hij het hele toernooi ziek.  Maar anders …….

TaTaTaTa 2019!

Dinsdag was het eindelijk weer zo ver. Een middagje tata.

Mag ik vandaagdedag nu wel of niet foto’s publiceren van zo’n publiek evenement? Er lopen toch ook echte journalisten rond die foto’s maken. Er valt toch niet aan te beginnen om iedereen te gaan vragen of ze toestemming willen verlenen? Het lijkt me een beetje gratis reclame voor de schaakprofessionals, voor Tata Steel, voor het toernooi, voor de schaaksport. Kan toch geen kwaad. Ik doe het maar. Ik zie wel.

Als ouwe kiebitzer verbaas ik me er steeds weer over dat ineens veel vertrouwde gezichten verdwenen zijn. Waar zijn de smaakmakers So, Karjakin, Caruana, Hou Yifan van vorig jaar?  Om maar te zwijgen van de al langer verdwenen schakers die je als eenvoudige amateur graag volgde, omdat die zo vaak iets leuks op hun bord toverden. Mannen als Aronian, Ivantsjoek, en dat type van soort.

Er zullen wel goede redenen voor zijn: te duur, verplichtingen elders, te oud, te moe, te ziek, vormverlies, enz.

Maar er zijn wel weer nieuwe gezichten. Sommigen moeten nog beroemd worden. Anderen zijn het al.Terug van even weggeweest : Ding,  Nepomniachtchi, Radjabov. Ook wel leuke schakertjes.

Foto’s groter of beter? Klik erop!

 2S7A4990WEB  2S7A4990WEB

Ding,                    China   , Elo 2813,    4e op de wereldranglijst

 

2S7A5005WEB  2S7A5005WEB

Nepomniachtchi    Rusland  , 2763   ,  13e

Hij ziet er niet al te gevaarlijk uit, beetje als een goedmoedige sloddervos.  Maar kijk maar uit.  Hij staat na ronde 4 ongedeeld op de 1e plaats. 

 2S7A4988WEB        2S7A4988WEB

Radjabov   (rechts) ,     Azerbeidzjan,    elo 2757,   14e

Speelt ook vaak boeiende partijen. Ex-wereldkampioen Anand kon niet van hem winnen vanmiddag: remise.

En heel veel voor mij  niet of minder bekende  gezichten:

2S7A4994WEB       2S7A4994WEB

(Links)   Rapport,  Hongarije,   2731     23e

Rapport staat bekend om zijn onorthodoxe openingenaanpak.  Hij is er vooral op uit om zijn tegenstanders uit hun repertoire te halen.  Zet 1 .  b3 !?   bijvoorbeeld.  Ja zulke mensen bestaan.  Ik ken er nog één. In Middenbeemster. Maar vanmiddag had Rapport er weinig succes mee. Giri was er niet van onder de indruk, stond met zwart gauw gelijk, en maakte later gehakt van hem.

2S7A4999WEB 2S7A4999WEB

(links)   Duda,   Polen,           2738,      19e

Shankland,  USA       2725,        27e

Het werd remise. Ik heb er niets van gezien. De commentator sloeg ze maar over. Was zeker niet  erg boeiend. Volgende keer beter.

2S7A5019WEB  2S7A5019WEB

Fedoseev,  Rusland,  2724,  28e     (Nog pas 23 lentes jong.)  

Die hield vanmiddag met zwart Ding op remise. Niet gering.

En  dan was er nog ene   Vidit   India  2695

Die vergat ik te kieken. Dus dat plaatje houdt u nog even van me tegoed. Ik had nog nooit van hem gehoord. Onze ex-kampioen van Nederland,  Jorden van Foreest, nu in ieder geval wel. In een pionneneindspel met ongelijke lopers wist hij buitengewoon listig Jorden een remise te ontfutselen. Een zeer leerzaam eindspel dat ons in de commentaarzaal grondig uitgelegd werd door Gert Ligterink, en dat ik ademloos volgde.

2S7A5054WEB  2S7A5054WEB

En toch zijn ik en Ligterink (grapje) van mening dat een pion achterstand met ongelijke lopers vrijwel altijd remise is. Maar nu dus even niet.

Verder veel meer vertrouwde gezichten.

2S7A5013WEB   2S7A5013

 

Van Foreest, Jorden,   2612   Ik noem zijn voornaam er maar bij, want er doen meer Van Foreesten mee in dit ternooi. Hij is wel degelijk grootmeester. Al zou je het nu nog niet zeggen, want hij staat na 4 rondes laatste.  Was in 2016  kampioen van Nederland. (Giri deed niet mee) Lijkt daarna een beetje stil te staan. Ach, die zal ook nog wel opfleuren. Het is ook wel een heel zwaar toernooi waarin hij nu moet spelen.

2S7A2455   2S7A2455   (2018)

Vladimir  Kramnik. Een fotootje van vorig jaar. Ik kon hem nu niet fotograferen, want hij was steeds even weg. Naar de WC waarschijnlijk.  Herinnert u zich nog de commotie bij de match om het wereldkampioenschap in  2006?  Topalov vond het verdacht dat Kramnik 50 keer per partij het toilet bezocht. Die protesteerde bij de wedstrijdleiding. Verdacht Kramnik van computertjes in de toiletruimte  en dat leidde tot een flinke rel. Kramnik heeft een fysieke kwaal met veel binnenlandse onlusten. Vandaar. Maar geestelijk gaat het nog wel goed met hem. Hoewel zijn schaakprestaties beginnen af te zwakken. Hij versloeg nota bene ooit, in 2000, Kasparov in een match om het wereldkampioenschap . De ex-wereldkampioen staat nu na 4 rondes op de laatste plaats.  Zelf zegt hij ervan: ”Ach ja , ik ben een ouwe man met nog heel veel plezier in schaken.” Ik denk dat hij binnenkort  wel weer even zal opveren.

Zijn partij vanmiddag met Carlsen was behoorlijk spannend. Kramnik offerde ergens een pion om gebruik te kunnen maken van een wat mindere posite van Carlsen’s stukken op de damevleugel.  Ik dacht dat hij toen beter stond. Maar zijn eigen visie : ‘Ik stond gelijk, maar later toch weer minder, maar wist het toch nog remise te houden.”

2S7A4997WEB  2S7A4997WEB

Een aan zichzelf twijfelende wereldkampioen Magnus Carlsen, Noorwegen, 2835?  Is hij intussen een nieuwe remisekoning geworden?  Hij heeft nu in het klassieke schaak 21 remises achter elkaar gespeeld. Niet leuk meer.

2S7A5006WEB  2S7A5006WEB

Vindt hij zelf ook niet. Je kunt het aan hem zien.

2S7A5011WEB   2S7A5011WEB

 Mamedyarov,   Azerbeidzjan, 2817, 3e op de wereldranglijst! Wilde vanmiddag met wit graag Nepomniachtchi ( Die ga ik in het vervolg Nepom noemen. Zijn naam is echt niet te onthouden) verslaan en inhalen, maar dat lukte niet. Het werd remise na wat Nepom zelf een saai partijtje noemde.

En natuurlijk onze topper

2S7A5017WEB   2S7A5017WEB

Vorig jaar eindigde hij op de tweede plaats. Een enorme prestatie. Maar of dat weer gaat lukken? Hij begon het toernooi slecht, met gelijk een nederlaag, maar knokte zich nu terug met 2 overwiningen en 1 remise, en staat nu toch weer tweede. We zijn benieuwd.

In de tweede grootmeestergroep (The Challengers) vielen mij op:

2S7A4995WEB   2S7A4995WEB

Lucas van Foreest, grootmeester, 2502 

Ja die hebben we ook nog, en die schiet de laatste tijd als een speer omhoog.

Maar je staat toch versteld van

2S7A4991WEB

Praggnanandhaa,  India,  2539 !!!!    Werd grootmeester toen hij 10 jaar oud was. De foto is van nu. Hij is nu 13.

En in de allerhoogste afdeling van de amateurs, groep1, loopt nog een wonderkind. Waarom verstopt hij zich? Verlegenheid?  Of heeft hij het koud. Dat zal het niet wezen, want hij komt uit Rusland en daar kan het behoorlijk koud zijn in januari. Ik vind het wel een mooi plaatje:

2S7A5033WEB  2S7A5033WEB

Dudin,  Rusland,  elo 2300     Hij is wel wat ouder dan je denkt: hij is al 15! Waarschijnlijk te weinig gegroeid, want te weinig bewogen door te veel stilzitten achter een schaakbord.

2S7A5038WEB  2S7A5038WEB

Hebben die jongens het al ver geschopt, er is nog genoeg van dat veelbelovende  spul in aantocht.

2S7A5029WEB   2S7A5029WEB

IMG_1011WEB  IMG_1011WEB

2S7A5043WEB   2S7A5043WEB

Ik word er altijd een beetje blij van als ik dat zie.  Er is nog een toekomst voor het schaakspel. Al merken wij er in Middenbeemster niet veel van.

Het was weer een leuke middag. Weer wat bekenden ontmoet. Aanstaande vrijdag ga ik weer. Dan beginnen ook de tienkampen en zal ik zeker nog meer oude kennissen ontmoeten.

Ik kan het u aanraden.  Het is een feest daar. En ze hebben er uitstekende erwtensoep.

IMG_0999WEB  IMG_0999WEB

IMG_1005WEB IMG_1005WEB

IMG_1009WEB   IMG_1009WEB