Vanavond werd het een cursus: Hoe word ik een nog betere schaker? Ron was gauw klaar en gebruikte de rest van de avond om Peter uit te leggen hoe die het beter had kunnen doen. Frank liet zien waar de zwakke kanten van Marco zitten ( Jazeker, die heeft hij ook!)  Martin liet tegen Marko zien waar zijn sterke punten zitten ( Jazeker, die ….)  En Bert demonstreerde voor  Gerrit hoe je een licht openingsvoordeel opbouwt en dat secuur in winst omzet. Alleen bij Jasper-Niels ging het anders: die waren om de beurt cursusleider en demonstreerden elkaar bij toerbeurt hoe je wel en hoe je niet moet schaken. De haren van de toeschouwer gingen er af en toe recht van overeind staan.

De partij tussen Bert en Gerrit was het leerzaamst. In iets wat duidelijk thuishoort in de boeken over het "aangenomen damegambiet" heeft wit de keuze tussen het gebruikelijkste e3 of het inmiddels ook wel vaak gespeelde e4

   24BertGerrit1

Bert kiest het actievere maar niet perse sterkere 4. e4. Een variant waar ik destijds ook wat op gestudeerd heb, omdat de theorie erover wat minder uitgebreid is, en ook wat gemakkelijker te onthouden. Tegen mij speelde Gerrit (25 febr. 2003!) vrijwel precies  als nu tegen Bert. Ik kreeg destijds in de twee partijen die Gerrit en ik met deze variant speelden toch wel een betere stelling met wit.  (Wat ik  bij beide natuurlijk weer prijsgaf in het eindspel. Remise. Ik vond mezelf destijds een enorme sufferd, maar zoveel jaren later  heb ik geleerd dat zo'n partijverloop niet zo vreemd is tegen Gerrit, en dat dat vele schakers overkomt tegen hem. (Mijn score tegen Gerrit is dan ook  niet echt briljant :  4x winst  8x remise!  (Dus Ron, het zij je vergeven .) 1x verlies )     ..  Pf6 5.Pc3 Le7 6.Lxc4 0–0 7.0–0 a6

   24BertGerrit2

(detail: Mijn Pf3 kwam later en dus kon ik Le3 spelen zonder op Pg4 te hoeven letten (Dxg4)) In mijn stelling van 2003 tegen Gerrit  speelde ik 8. a4 om b5 te vertragen, en Bert speelt 8. h3 om Pg4 te verhinderen. Dus vanaf hier heeft Bert een andere route.  8. h3 b5!  De beste, maar dat neemt niet weg dat wit volgens H. ook hier wat beter staat. En dat blijft zo.

Gerrit:  "Hierbij mijn partij van 25-03-2015 met zwart tegen Bert. T/m de 21e zet vond ik het redelijk gelijkwaardig staan."

Maar H. vindt zet 15. …   Ld6 al zwak. Maar wit profiteert niet.

  24BertGerrit3

Bert speelt 16. f4  wat er lekker actief uitziet en natuurlijk niet slecht is  (0.70), maar H. vindt 16. a4 veel beter (1.70) . En geeft als voorbeeld   [16.a4 b4 17.Pe2 a5 18.Lb5 (of 16…Pd7 17.Pxd7 Dxd7 18.axb5 axb5 19.Lxb5; of 16…bxa4 17.Pxa4 Pxa4 18.Dxa4; of 16…c5 17.dxc5 Lxc5 18.De2)]

Na 16. f4 zou zwart van Houdini 16 … Pf6 moeten proberen (waarom begrijp ik niet echt) , maar nog steeds staat wit beter. Maar Gerrit speelt 16 … c5 (wat riskant lijkt i.v.m. openen van de c-lijn.) waarna wit het best op c5 kan slaan. 17. dxc5 Lxc5 18. Df2 Lxe3 (noodzakelijk, want wegspelen opent akelige toren-dreigingen over de c-lijn)  19. Dxe3 en waar moet die zwarte dame nu naartoe? Dd8 20.Lxb5 +-  (2.70) ! Als we H. mogen geloven is het dan al zo goed als uit.  Wit laat die kans liggen en speelt gelijk 17. Df2 waarna Gerrit ogenblikkelijk de ernstigste dreigingen een halt toeroept 17 ..   c4!  (zo! die akelig c-lijn zit tenminste dicht!) Wat niet wegneemt dat wit nog steeds beter staat. 18. Lb1 Pd7 19. Pxd7 Dxd7 20. d5 (e5!)

   4BertGerrit4

exd5 (20 .. e5!?) 21. Pxd5 Lxd5  22. Txd5

Gerrit: "Maar mijn 22e zet …. Pf6 was slecht. Had hier 22.  … Pc7 moeten spelen. Dan had ik nog maar moeten zien of Bert gewonnen had."

   24BertGerrit5

Houdini knikt bevestigend. Inderdaad 22. ..  Pc7! is beter Maar geeft nog steeds fors voordeel voor wit. En of Bert in zijn huidige vorm zich dan de winst had laten ontnemen betwijfel ik zeer.  Houdini geeft o.a. de volgende mooie variant:  22…Pc7 23.Tdd1 Dc6 (weg uit de penning, er dreigt e5) 24.e5 (toch) Le7 25.Dc2 (dreigt mat op h7) g6 26.f5!

Na 22. … Pf6?  Gerrit "Bert profiteerde ook niet optimaal van mijn slechte zet met 23. TxLd6. Veel beter was Td5d1, gevolgd door 24. e4e5."  "Helemaal correct!" roept H. blij. "Maar het nadeel door deze ene slechte zet van mij was toch voldoende voor Bert om de partij te winnen."  23.Txd6 Dxd6 24.e5 De6 25.exf6 en inderdaad het lichte materiële voordeel van wit ( twee heel sterke lopers tegen een toren) doet zwart de das om. Maar het ging niet om één slechte zet (22…. Pf6?)  Wit stond na de betere opening de hele partij beter. En gaf een lesje: hoe win je daadwerkelijk je partij tegen boeienkoning Gerrit als je beter staat na een aangenomen damegambiet met (3. e4 of) 4. e4!  Mij lukte dat dus destijds niet!

Marco-Frank  Engels natuurlijk. 1.c4 e5 2.Pc3 Pf6 3.g3 Lc5 4.Lg2 c6 5.e3 d6 6.Pge2 Le6 Tot zover staat het in de boeken. Zij het dat Le6 hier maar zelden wordt gespeeld.

 24MarcoFrank1

Houdini adviseert hier 7. d4  Marco doet voorzichtig aan 7. d3 Na een mindere 12e en 13e zet van zwart staat Marco beter.

   24Marco Frank2

Na 14. Pxe6 is het eenvoudiger voor wit om plannen te maken dan voor zwart. ( Lg5, Td1, d5  dat type van soort) Er zijn ook veel andere redelijk zetten. Maar 14. Ld2 is een fout. Die wordt onmiddellijk afgestraft.  14 ..  Lf5! 15.Df3 (dame heeft ernstig ruimtegebrek) Lxd4 16.Pfe2 Pe5 en wit komt er niet meer aan te pas.

  23MarcoFrank3

18. Pd4? ( maar ook niet lollig is 18. Le3 Lxe3  19. Dxe3 Pxc4) Ph5 19. De3 Pxc4 en wit  verliest een stuk.  Marco gelooft het verder wel.

Martin speelt tegen Marko de Kalashnikov-variant van het Siciliaans ( een versnelde Svesnikov) met direct 4 ….  e5     (i.p.v. 4 … Pf6 en 5 …. e5)

1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 e5

24MarkoMartin1

en het gaat volgens het boekje verder en verzeilt dan toch in de hoofdvariant van de Svesnikov:       5.Pb5 d6 6.P1c3 a6 7.Pa3 Pf6 8.Lg5 Le7.

Het is een fascinerend concept dat grootmeester Svesnikov heeft geperfectioneerd. ( Vroegere uitvinders: Lasker, Pelikan) Het lijkt haast belachelijk: zwart accepteert een achtergebleven pion op d6, en een voor wit akelig uitnodigend vrij veld op d5, en wrsch. later ook nog een  gammele koningsstelling. Maar zwart krijgt compensatie in de vorm van oprukkende f-pion(nen) en druk op de witte koningszijde. (Ik  vond het zo bijzonder dat ik het al speelde in 1976. Een heel oude liefde dus.)  Omdat bijna alle supergrootmeesters hier de inmiddels eindeloze berg details van kennen en het regelmatig met zwart spelen, en winst met wit dan bijna uitgesloten is,  zijn veel witspelers er ten einde raad maar toe overgegaan andere varianten tegen het Siciliaans uit te proberen. Zo werd uitstel van d4 met bijv. 3. Lb5 (de Moskou-variant) een tijd populair en 2. c3  (ook een specialiteit van Svesnikov!) en 2. f4  , enz.

Een probleem van de Svesnikov is dat je er heel veel van moet weten, want anders kun je met zwart wel gemakkelijk opgerold worden, wegens die welbewust geacccepteerde zwaktes. Maar met wit kan het ook heel erg misgaan. Het is gewoon een heel scherpe opening. (Zie binnenkort bij Schaakdiversen een i.v.m. deze partij een 'levend' diagram van een partij van mij uit 1977 waarmee ik toen clubkampioen werd. Dat laat aardig zien hoe onthutsend zulke partijen kunnen verlopen.)

   24MarkoMartin2

9. Lxf6 (veel gespeeld, maar nog vaker  9. Pc4) Lxf6 ( 9 ….  gxf6 kan ook :  10. Pd5 f5 met wilde verwikkelingen) 10. Pd5  (Pc4!?) Lg5  (Theoretisch vaak voorkomend, maar hier eerst 10 ….  b5 !?) 11. Pc4 Le6 ( niet meer in mijn PowerBook, maar Houdini vindt het de beste!) Aan beide zijden liepen de machines geolied volgens het boekje.  Maar dan begint er iets te haperen en te pruttelen:

   24MarkoMartin3

12. Pce3 Vaak een logische zet in dit soort stellingen. Na slaan op d5 kan wit met een paard terugnemen en dan krijgt zwart dat akelige beest op d5 nooit ofte nimmer meer weg. Maar Houdini wijst het hier af. Omdat er inmiddels een loper op g5 staat en op e3 geruild kan worden.  12 ..  0–0 13.h4? (te optimistisch)  Lxe3! 14.Pxe3 f5? (Te ondernemend. 14 … Db6! met beter spel voor zwart) 15. exf5 en de stand is ongeveer gelijk. Tot zet 18.

   24MarkoMartin4

18. f3 schijnt hier gewenst te zijn. Maar hier begaat Marko een vergissing: 18. De4? Als hij de klok heeft ingedrukt ziet hij het zelf! Hij begint aan een ommetje en fluistert mij verschrikt toe: "Hij kan Tf4 spelen!!" En zo gaat het ook.   18.De4? Tf4! 19.De3 Pb4 20.Dd2? (Ld3!?) Td4! en de witte stelling stort krakend ineen.

   24MarkoMartin5

21.De2? Da5! 22.c3 Pd3+ 23.Dxd3 Txd3 24.Lxd3 wit verliest materiaal. Een dame tegen T+L. 24. .. Dd5 En die dame staat ook nog eens mooi opgesteld, en de witte koning niet veilig. Einde verhaal.  Hier dus een partij volgens het boekje. Waarin aangetoond hoe levendig die Svesnikov is. En slechts één fout van wit voldoende is voor de zwarte partijwinst. Hetgeen hier door meester Martin fraai werd aangetoond.

Tegen Peter een Siciliaan van Ron, die even tijd nodig had om wakker en waakzaam te worden:

1.e4 c5 2.Pc3 d6 3.Lc4(?) e6 4.Pf3 a6 5.0–0 b5 6.Le2 b4 7.Pb1 Lb7 8.d3 Pd7 9.c3 a5 10.d4 Lxe4 11.Lb5 Pgf6 12.dxc5

  24PeterRon1

12. …   dxc5? [12…Dc7!?] 13.Pe5! Tb8 [13…Dc7!?] 14.Lxd7+?? 14.La4 en zwart staat moeilijk

Na het missen van deze kans gaat het snel bergafwaarts met wit. Ron is geheel ontwaakt. En Peter is ineens geheel ontdaan en van slag. Zwart staat nu gewoon een gezonde pion voor.  En de rest gaat als vanzelf. Wit verliest door onhandigheid nog een pion.

  24PeterRon2

18.f3?  Lxb1 19.Txb1 bxc3 en wit kan niet terugnemen omdat dan de toren instaat.

En daarna nog een volle toren door nog een onnadenkendheid:

   24PeterRon3

Voor zwart gold de oude wet voor sterkere schakers: "Gewoon wachten tot het konijn langskomt, en dan pang!"    23. Td8 ??????????  Lc5 schaak.   Pang!   Dàààg toren! Maar na zet 15 was wit eigenlijk al kansloos.

Jasper-Niels

Ik zal een paar momenten tonen waarvan de haren ten berge kunnen rijzen. Want alles bespreken, daar is geen beginnen aan.

Eerst die vreselijke zet in het damegambiet waar ik al zo vaak over geschreven heb: 1.d4 d5 2.c4 Pf6 Ik vind dat lijfstraffen opnieuw moeten worden ingevoerd voor wie hier 2 …. Pf6 speelt.  Zwart solliciteert naar een sterk wit centrum met e4,  via tempowinst! Gelukkig weet wit het ook nog steeds niet! 

   24JasperNiels1

3. cxd5 Pxd5 4.Pc3? ( 4. Pf3 en 5 e4) Pxc3 5.bxc3 Lf5 (niet slecht omdat het e4 vertraagt, maar beter is 5 ….  e5) . Wit staat wat beter. En na een slechte 9e zet staat wit gewonnen.

  24JasperNiels2

Zwart heeft de vluchtroute voor zijn witte loper afgesloten :  10 . e4! Weg loper. Nou ja, die kan niet weg en is dus weg. Wit ziet het niet. 10. Db3??  0-0 ?? 11. Dxb7 ? ( ja nu kan alsnog e4) Maar wit ziet het nog niet.

Na wat heen en weer-geschermutsel weer een lollige stelling na zet 13. Tf1

   24JasperNiels3

Intussen staat zwart weer beter: Wit's eigen schuld, dikke bult. Had hij die loper maar moeten winnen.

Na 13. … Pd7  14. Dxd7 blijft zwart gewoon een stuk voor en loopt wit bovendien nog de kans nog meer te verliezen 14.Dxd7 Tfd8 15.Db7 Tab8 16.Dxa7? (16.Dc7 Tbc8 17.Da5 Dxh2) 16…Ta8   Maar dat is best nog wel wat te diep voor onze jeugdige talenten.

13 …. Le4??  14. Dxa8  en wit staat stukken beter. Voorlopig nog een toren voorsprong (maar het is wel heel erg op die witte dame letten!)  14. …..  c5! 15. Dxa7 Tc8 16. Lxc5 Dxh2   Na 3x twee foutloze zetten (best wel knap) denkt de toeschouwer tijd te krijgen om een kam te kunnen pakken om zijn ten berge gerezen haren weer op orde te krijgen, maar signaleert wel een hartverzakking inmiddels. En laat die haren nog maar even zitten, want

   24JasperNiels4

na 17.a4  is de vrijpion dreigend op weg naar de overkant en na bijv. Le2 om de koning op e1 te helpen beschermen staat wit uitstekend. (1.69) Maar wit speelt 17. Db6? en na Pd7 18. Da6???  is er niets tegen 18 … Txc5 met gewoon stukwinst, want 19. dxc5  Lxc3+!   Maar  Niels vindt dat zo'n potje best langer mag duren 18. ….   Dc7 en staat best nog beter. Maar niet als hij na 19. Lxe6 (de beste)  terugslaat

  24JasperNiels5

19 … fxe6? ( Lb7!) want dan staat wit beter:  20. Dxe6+ ! Maar dat is nog niet aan wit besteed. Het blijft zo'n beetje gelijk tot Jasper definitief echt in de fout gaat, de laatste fout. En die is zoals u weet de belangrijkste van de schaakpartij :

   24JasperNiels6

23. Dg2? Lxb4!! 24. cxb4  Dc3!

en nu maakt Niels geen fouten meer.  25.Ke2 Dd3+!  26.Kf3 Le4+ en zwart wint de witte dame. Nu had zwart op kunnen geven. Maar dat doet hij niet, hij laat zich mat zetten bij zet 34.

Ik kon tamelijk vroeg naar huis. Was toch wel leerzaam hier en daar. Alleen …. ik begin Paul en Jos te missen.

 

_______________________________________________________________________________________________

 

Overzicht voor ronde 24, gespeeld op 28 maart 2015

Wit		Zwart	Uitslag
Marco van Wijk	–	Frank de Geus	0-1
Bert Kuijer	–	Gerrit van Dok	1-0
Marko Bosnjak	–	Martin Zwanenveld	0-1
Jasper Ittmann	–	Niels Kuijer	0-1
Peter van Putten	–	Ron de de Vink	0-1
Jos Lohmann	–	Afwezig met geldige reden
Joop Kuijer	–	Afwezig met geldige reden
Sven Damen	–	Afwezig met geldige reden
Paul Verkooijen	–	Niet gespeeld buiten schuld

Ranglijst bijgewerkt t/m ronde 24

Nr	Naam	Punten	Wa	Gsp	Gw	Rm	Vl	Perc
1	Bert Kuijer	426,33	23	24	20	3	1	89,6
2	Ron de de Vink	345,33	22	20	12	4	4	70,0
3	Martin Zwanenveld	301,50	21	19	11	1	7	60,5
4	Gerrit van Dok	281,67	20	22	8	7	7	52,3
5	Paul Verkooijen	252,50	19	16	7	4	5	56,3
6	Marko Bosnjak	214,00	18	18	8	1	9	47,2
7	Niels Kuijer	204,00	17	21	5	2	14	28,6
8	Marco van Wijk	203,33	16	19	6	0	13	31,6
9	Jos Lohmann	200,33	15	16	6	1	9	40,6
10	Sven Damen	166,33	14	14	5	1	8	39,3
11	Jasper Ittmann	158,33	13	20	3	0	17	15,0
12	Frank de Geus	151,00	12	11	8	1	2	77,3
13	Peter van Putten	93,83	11	7	3	0	4	42,9
14	Joop Kuijer	65,67	10	5	0	0	5	0,0