Zo, we zijn weer begonnen. Nog wat onzeker op de benen, nog wat aarzelend en niet altijd even koersvast.

Bij het bord van onze voormalig kampioen had de vanavond heuselijk binnendringende, weinig bescheiden vreemdeling met rollator, kunnen vragen: "Die voormalige clubkampioen, dat is zeker die kleine, oudere, diep geconcentreerde mijnheer die zo ernstig naar zijn bord kijkt." "Nee, nee, dat is die andere, die nog net niet helemaal middelbare, grinnikende mijnheer die jou achter je rug steeds zit uit te lachen." "Nou als je deze stand op het bord ziet, zou je dat ook niet zeggen. Ik heb vroeger van jullie kampioen gewonnen. Zou ook van deze kampioen van jullie gemakkelijk kunnen winnen!"

 Paul1-1

Joop (wit) heeft inderdaad bijna volleerd zitten schaken. Mr. Houdini barst in gejuich uit als ik hem bovenstaande stelling laat proeven. De witte stukken staan actiever. Dat wit niet meer kan rocheren maakt vreemd genoeg niet heel veel uit. Wit had het hier zwart heel moeilijk kunnen maken. Hij speelt hier 22. Lxg5 wat er logisch uitziet, en ook zeker niet slecht is, maar lang niet zo goed als :

22.Le6! (die zet doet Joop later wel, maar wat te laat) Df4 23.Dxf4 exf4 24.Lxg5 en wit heeft het loperpaar, een  hinderlijke loper op e6, een sterk centrum, en een mooi halfopen c-lijn voor zijn toren.  Of:

22. Le6! Df8 23.Lxg5 Pf6 24.Dc2  en zwart moet heel erg gaan uitkijken. Voor de dreiging op de c-lijn.

Maar helaas. Joop is toch te bescheiden om een voormalig clubkampioen de das om te doen. Hij vindt waarschijnlijk dat hij dat niet kan maken. Joop heeft tenslotte de reputatie geregeld op het beslissende moment een stuk weg te geven. Dus die reputatie moet in stand gehouden worden. Bij zet 24. geeft hij een loper weg. En bij zet 29.  een dame. Wat is dat nu jammer. Hij stond zo mooi.

Marko moest tegen Jasper. Die ook een reputatie heeft hoog te houden: Reuzendoder. Zou het hem ook bij deze Goliath (nou ja, slechts schaaktechnisch gesproken en relatief gezien) weer  lukken? Wat is zijn geheime wapen? Nou zet zes ziet er uit als een wel heel geheimzinnig wapen. Wat is de geheime bedoeling? Die is er niet. Ik denk dat het gewoon angst was, om een pion kwijt te raken, die hem gewoon toch een pion doet weggeven. Zag onze jonge David hier wolven en beren, of spoken? En dus staat na zet acht Marko 'in hogere zin' gewonnen. Onze reuzendoder was waarschijnlijk zeer vermoeid, want op de zomermarkt was hij gisteren de hele dag zeer actief voor onze vereniging. Bij de 14e zet maakte hij zich klaar voor een kort dutje op een veilig plekje. En overzag een toch duidelijk zichtbaar familieschaak. En wat moet een jonge reuzendoder zonder dame? Opgeven! Valt alleen nog even te melden dat Marko de na de pionwinst resterende zes zetten met veel gemak en ijzeren logica op het bord zette. Daar kon zelfs onze reuzendoder niet tegenop. Gaat Marko nu echt eindelijk het sterke seizoen spelen dat ik voor hem al jaren voorspel?

Niels (zwart) moest tegen zijn vader. Alweer. Vorige week ook al. Toen was hij kansloos. Nu weer? Het wordt Spaans. En onze grote theoriehater speelt wel degelijk volgens het boekje. En dat in een opening die hij wegens gebrek aan ervaring voor geen goud tegen een sterke tegenstander zou uitkiezen. Niels 5e zet is een beetje riskant.

 Niels1-1

5.  …  Pxe4  6. De2!? d5  maar hier grijpt vader Bert mis. 7. Pxe5? (d3!) en nu had Niels met gewoon rochade een theoretische stelling bereikt die als gelijk wordt beoordeeld. De theorie gaat verder met 7. … 0-0 8. Lxc6 bxc6  9. d4 Ld6 en zwart staat bevredigend.

Maar Niels probeert wat anders: 7. ..  Dd6? en raakt in de problemen na gewoon 8. d4 en verliest een stuk na 8. …  0-0  9. Pxc6 (9. dxc5? Dxe5 is nog een beetje speelbaar voor zwart)  bxc6  10. dxc5 en nu staat de zwarte dame aangevallen, en die moet dus eerst! En daarna brengt wit de loper in veiligheid: stukwinst. Op de 15e zet laat Niels zich ook nog een kwaliteit  ontnemen. En op de 17e zet een stuk. Pas als hij een toren en een paard achter staat, geeft hij op. Als ik zo'n genadeloze vader had gehad op die leeftijd, was ik van huis weggelopen.

Martin (wit) had het moeilijk tegen Marco. Na zet 8 staat alles nog in de database. Orthodox (=klassiek) damegambiet, ruilvariant.

 MartinMarco1-1

Dat heeft zwart keurig gedaan.
Dan gaat Martin zijn eigen weg, maar bereikt daarmee niets.

  MartinMarco1-2

13. Pxe4? (13.Pd4!?) dxe4  14. Dc2 ????????????

Staat daar geen paard aangevallen op f3? Wat een eigenaardige zet. Marco gelooft zijn ogen niet. Tegen zo'n SchaakGoliath moet je altijd op je hoede zijn. Wat heeft die voor listigs bedacht? Onze David v. Wijk studeert er lang op. "Ja, dan volgt Lxh7+ . Dat zie ik wel. Maar ja. Is dat erg?" Hij durft het niet aan. En speelt 14. …. Dd5.  Best ook wel een zet met goede bedoelingen, maar na 15. Lxh7! Kh8  had zijn vroegere leermeester kunnen ontdekken dat hij veel te weinig stukken in de buurt van de vijandelijke koning heeft om zijn stukoffer te kunnen rechtvaardigen. Na 14. … d5 handhaaft zwart een prettige stelling met licht voordeel. Dat wel. Het wordt pas crisis na zet 21. Db4 waarna Marco het voor de hand liggende bxc5 speelt.

  MartinMarco1-3

Houdini geeft hier

21. . .. a5!  22. Dxb6  Le2  23. Te1 Txd2   of  

21. . .. a5!  22. Dxb6  Le2  23. c6 !? Tac8!  24. Tc5  Dg6

21. …   a5!  22.Db2 bxc5

21. .. .  a5 ! 22. Dc3  bxc5  23. Dxc5? Dxc5 24. Txc5  24. Le2! met materiaalwinst omdat weer ook de loper op d2 wordt aangevallen.

Met minstens goed spel en vaak een gewonnen spel voor zwart. Maar ja, welke eenvoudige sterveling komt er allemaal op? (Bronstein?)

22. Txc5 Td5 23. Tdc1 waarna h6 nog steeds grote remisekansen biedt. ("Je doet je best maar op die open torenlijn, maar mijn koning vang je niet meer met mat achter de paaltjes en intussen zal je toch last houden van die loper op d3 en die pion op e4.") Maar na 23. … Dd7 gaat het helaas snel bergafwaarts. De witte zware stukken werken goed samen en krijgen steeds meer vrij spel. Zwart staat onder druk en geeft bij zet 26. in mindere maar nog wel speelbare stelling een toren weg.

Marco David kijkt beteuterd. Dan kijkt hij naar Martin Goliath  en zegt : "Ik stond best goed!"  En zo was het! Deze partij had minstens remise moeten worden. Hij had het verdiend! Wat ik mij ineens realiseerde toen ik Marco's verzuchting hoorde, was dat hij dus inmiddels een goede kijk heeft op de eigenschappen van de stelling. Nu alleen op het kritieke moment nog iets dieper rekenen en minder angstigheid voor de misschien sterkere tegenstander. Welke Goliath helpt Marco aan nog een beetje extra zelfvertrouwen? (Door eens lekker van hem te verliezen. Dat gaat binnenkort gebeuren, ik zweer het u.)

In het bijbelverhaal verslaat herdersjongen David de  onverslaanbaar geachte Goliath (door hem een steen tegen het voorhoofd te katapulteren.)  Zo ver is het in de realiteit van onze vereniging nog niet. Onze Davids redden het nog niet. Maar hoe lang duurt dat nog?

Ron-Gerrit. We kunnen moeilijk Gerrit tot de Davids rekenen. Maar hij leek behoorlijk kansloos. Ron houdt zich tegenwoordig bezig met de Zukertort-variant (met fianchetto van de dameloper)  van de Colle. Dat bleek tegen Gerrit een prima keuze. Gerrit stelt zich altijd defensief op in de opening, maar dat is tegen de verborgen gemene dreigingen van de Colle niet erg effectief. Dat vroege e6 belemmert de dameloper in zijn verdedigende mogelijkheden. En 6. ….  Pc6 is ook niet erg logisch, omdat daarom  deelname van de c-pion aan het gevecht om het centrum voorlopig niet meer aan de orde is. Het kan allemaal nog net, maar wit krijgt alle kans om zijn stiekeme aanvallende bedoelingen te realiseren. Gerrit had het kunnen weten, want in 2007, 2011, en 2012 verloor hij op soortgelijke wijze zo van mijn Colle. En zo vaak won ik niet van hem! Heel vaak zag ik goede stellingen tegen zijn onverzettelijkheid in rook opgaan en in remise verzanden. En ja hoor, dat gebeurt nu ook …….   bijna!

  RonGerrit1-1

10. Lxh7+  !!??

Een van de belangrijkste wapens van de Colle is wat Pallisander in zijn boek over de Colle noemt "a Greek Gift Sacrifice". Geen idee waar dat 'Grieks Geschenk' op slaat, wel begrijp ik als Colle-adept heel goed dat woord Offer. Iedere Colle-speler hoopt dat te mogen beleven. De witveldige loper offeren op h7, gevolgd door Pg5+, en Dh5 en zwart gaat meestal mat.

Gerrit ziet kennelijk die bui wel hangen en probeert na 10. Lxh7 10. ..  Kh8 waarna Ron zijn loper terugtrekt 11. Ld3 en dus gratis een pion heeft gewonnen, en de zwarte koningsstelling een deuk heeft bezorgd. Een sterke en risicoloze opzet. Maar ook hier zou 11. Pg5 leuk geweest zijn, en ook sterk, en jawel moeilijker te berekenen. (Probeer het eens!) En na het defensieve 11. … g6 komt Gerrit er helemaal niet meer aan te pas. (Wit speelt hierna direct e4  en na Pxe4 wordt de witte aanval moordend.) Na zet 17 geeft zwart op.

Helaas vergt zo'n Greek Gift Sacrifice veel rekenwerk vooraf. Het kan gemakkelijk toch fout gaan. Mijn ervaring is echter dat de meeste tegenstanders van ons niveau zo schrikken van dit offer dat ze de nuchterheid kwijt raken en rare dingen gaan doen.

En dat is hier ook zo. Wat zou wit doen na het voor de hand liggend 10. …..   Kxh7 ?

  GerritRon2

Natuurlijk 11. Pg5+    (nu is slaan met 11. …  Lxg5  mat in hoogstens 5 : 12. hxg5+ Kg8  13. Dh5 f5  14. g6! en mat is niet te voorkomen)      

Maar toch ……

A.           11. … Kg8  12. Dh5 Te8 (Lxg5 kan natuurlijk weer helemaal niet, want na hxg5 gaat de  witte toren meedoen, en volgt mat in 3. Probeer het eens!)  13. Df7+ Kh8 14. Dh5+ en wit zal wel aan het langste eind trekken. Maar heel simpel is het toch niet. 

Door schade en schande wijs geworden (zelden in de partij, meestal door analyse achteraf) weet ik dat je toch ook altijd moet kijken naar onwaarschijnlijke zetten als

B.           11. .. Kh6  !!!!???? En in de Zukertort-variant zeker, omdat er dan geen loper op c1 staat! Wat nu? Is deze zet mogelijk?  'Kan niet waar zijn!' Zwart staat wel een stuk voor!  Waarschijnlijk is nu 12. Dg4  gevolgd door e5 13.  0-0-0 het sterkste. Dat wordt nog een geweldig gevecht. Houdini geeft hier:  (- 1.00, voordeeltje voor zwart dus!) Een klusje dus voor mensen met een sterk zenuwgestel. Tegen een zwakkere speler kan wit zich dat wellicht veroorloven, maar tegen een sterkere? (PS: En ook 11. Kg6 moet bekeken worden!) (Ik zag ooit in een externe wedstrijd Pieter Worp na dat offer in een dergelijke stelling met wit tegen Kh6! verliezen!)

Even een zijsprongetje, als extra voorbeeld, ik kan het niet laten:

Saraber-v.Dok 2011

 ESDok

11. Lxh7 (de stelling van Ron is ingewikkelder en mooier: zwart heeft een loper op f6 die meeverdedigt, wit heeft een dreigend kanon op de achtergrond (Th1) , maar zijn loper staat niet op c1 en kan op b2 even niet veel.) 11. … Kh8?? En ook hier is dat fout! 12. dxc5 Lc7  13. Pg5 en de witte dame komt eraan, via h5 of d4/h4, en beslist het pleit. Zwart gaf op na zet 16.

Maar ook hier geldt:

11. ..     Kxh7! 12. Pg5+ Kg6!?  Je gelooft je ogen niet! Ook dit is niet zomaar uit. Een stuk achterstand is ook niet mis. Houdini taxeert de stand als gelijk. Maar ja. Ook hier geldt: wie heeft de sterkste zenuwen. Dit had Gerrit ook toen moeten proberen.

Om 22.15 zei Chris: Iedereen is al klaar! Ik weet niet of hij dat met vreugde (vroeg thuis) of met spijt ( minder omzet) constateerde. Een korte avond, maar er gebeurde toch wel het een en ander vanavond. Ik zag Gerrit en Ron achteraf nog eindeloos analyseren. Ik heb wel enig idee waarom. En dan was er natuurlijk die dolende ridder met rollator, waar ik mee werd opgezadeld. Dat maak je ook niet elke week mee.

Volgende week maandagavond ben ik er hoogstwaarschijnlijk niet. Als u iets op de website van ronde 2 wilt aantreffen zult u mij resultaten en partijen moeten mailen.

Veel plezier volgende week.

Nagekomen berichten:

Gerrit: "Geklopt op theorie."   Ron: " Gerrit maakte het me niet echt moeilijk, Pc6 zonder eerst c5 is al niet handig.(ES: Ziet u, dat vond ik ook al.)   Maar toch, als ik 9. h4!? speel dan moet toch iedere schaker 10. Lxh7 zien aankomen? (ES:  hopelijk na mijn verhaaltje op de website wel) Voor Gerrit kwam het als een complete verrassing. Dus 9….,f5 was de enige goede zet nog voor hem. Hij staat dan ook al niet goed. Ik was dan scherp 10. g4 van plan. Desnoods offer ik in stijl een stuk. Het zal toch wel doorslaan. Ik kan lang rocheren."