Jasper was ineens afwezig en dat was een onplezierige verrassing voor Marko. Was die eindelijk weer eens op komen draven, had hij geen tegenstander! Kon hij na een half uurtje lusteloos rondkijken onverrichter zake weer naar huis! Ik hoop maar dat hem dat niet al te veel frustreert. We kunnen echt niet zonder hem! Dat bleek vanavond maar weer. De computer had vier jeugdigen tegen iets minder jeugdigen bedacht, maar die laatsten hadden vanavond wel erg weinig moeite met onze toekomstige clubredders. Die halen helaas op dit moment het niveau van Marko nog niet.
Mede door afwezigheid van Paul en Jos werd het derhalve een tamelijk tam rondje.
Ron had heel weinig moete met Niels. Diens weinig efficiënte opstelling c4, d3, e4 werd door Ron energiek aan de tand gevoeld met 5. … f5! Na zet 10 staat het aldus:
22Ron1
Houdini vindt dat zwart al flink beter staat. En dat komt door dat onhandige c4,d3,e4. (Die opstelling zie ik bij onze club wel vaker. Het lijkt zo degelijk, maar is het niet. Ik heb er niets mee.) Er zit een gat op d4, slaan exf5 ziet er niet prettig uit, en dus moet ook rekening gehouden worden met t.z.t. f5-f4. Zwart kreeg (onnodig) bij zet 8 al het loperpaar van Niels kado ( die dacht natuurlijk: zoveel mogelijk stukken ruilen anders krijg ik gelijk al klop. Geen goede gedachte ) En nog even en dan staan beide lopers agressief op de witte koningsstelling gericht, en heeft zwart een halfopen torenlijn (en wat voor één.) Niels probeert 11. g3 maar dat middel is erger dan de kwaal. (Tb1 is nog iets) Dat zou logisch zijn als de loper nog naar g2 kon. Maar nu wordt de witte koningsstelling gatenkaas. Wegens zwaktes op de witte velden heet dat dan. Na zet 14 een stelling die dat demonstreert:
22 Ron2
Het paard op f3 staat 3x aangevallen en 2x gedekt. En Pxd4 kan niet wegens Dxf2+. En de noodsprong 15. Pf5 werkt ook niet: 15. .. Pxf5 16. exf5 Lxf5 Nu dreigt er weer van alles : e4 en Dxf2, en na Tf1 komt weer het gatenkaasrecept Lh3. Er is nu al niks meer. Het gespeelde 15. a3 is te langzaam. Het paard op f3 gaat eraf en de rest is een formaliteit.
Ook bij Frank-Marco was de lol er gauw af. Dat kwam niet zozeer door een superieure openingsbehandeling door Frank. Marco speelde natuurlijk Engels, en deed ook na 1. c4 ….. 2. e4. Maar hij was verstandiger dan Niels en speelde geen d3, maar 6 d4! Dat is dan een heel ander verhaal dan de Niels-story. En ook wel knap dat hij – ja ook in het Engels!- de mogelijkheid van het schijnoffer ziet.
22Marco1
5. Pxe5! Pxe5 6. d4! Lxd4 (Lb4!? 7. dxe5 Pxe4) 7. Dxd4 Pc6 8. Dd1 d6 en wit staat prettig.
22Marco2
9. Lg5 ziet er nog logisch uit 9. .. h6 En je kunt zien dat die jongens elkaars spel goed kennen. Net als Niels geeft Marco dan onnodig het loperpaar prijs! 10. Lxf6 ? (Waarom die penning zelf opheffen? 10. Lh4!? en zwart moet veel meer moeite doen om t.z.t. een dubbelpion op f6 te voorkomen.) 10. .. Dxf6 11. Pd5 En nu wordt het toch even leuk!
22. Marco3
Na lang nadenken 11. .. Dxb2 . Een variatie op toebietoe or not toebietoe. Not dus! Volgens Houdini komt zwart na Tb1 in ernstige moeilijkheden. 12. Tb1! Dxa2 13. Pxc7 Ke7 14. Pxa8 en de toren op b1 maakt het nu erg moeilijk om het paard op a8 zonder schade met de h-toren terug te krijgen. En na 13. .. Kd7 14. Pxa8 is dat ook zo. (wit kan vaak desnoods zijn paard terugofferen voor een pion, en staat dan toch een kwaliteit voor. Derhalve kan worden vastgesteld dat 11. … Dd8 niet leuk, maar wel noodzakelijk is. Maar begrijpelijkerwijs is dit alles wat te diepzinnig voor mensen en zeker voor jonge mensen en dus krijgt Frank ten onrechte alsnog een beetje gelijk. 12. Pxc7 ? (Tb1!) Kd7 (Kf8!?) Op 13. Pxa8 volgt nu Dc3+ met groot gedonder 14. Ke2 (of de toren op a1 kwijt) Pd4+ met damewinst. Maar dat ziet Marco. Alleen hij kiest niet de sterkste oplossing:
22Marco4
13. Pb5 (Pd5!? nu kan niet alleen het schaak op c3 niet, maar ook niet op b4!)) Db4+ (naar c3 kan nu niet) 14. Dd2 Dxd2 15. Kxd2 en nu de kruitdamp is opgetrokken is de stelling vrijwel gelijk. Dat blijft zo tot zet 21. Dan begint Frank met 21. .. Le6 te knoeien. Met 21. … g5 had hij actiever moeten voorkomen dat zijn hongerige paard in moeilijkheden kwam. Nu gebeurt dat wel En ook dat ziet Marco! Na zet 25. Ka7 staat zwart totaal verloren met het volgende op het bord:
22Marco5
Na 26. Txg7 en gevolgd door Tg4 ( eventueel na Tg8 Tbg1) is het zwarte paard reddeloos verloren. Maar Marco kan zich niet bedwingen en speelt gelijk 26. Tg4 en nu kan zwart ontsnappen. 26 . … g5! en zwart staat nu zelfs iets beter. Een pion voor. Dat is kennelijk zo'n grote teleurstelling voor Marco dat hij nu de zorgvuldigheid – tot nog toe redelijk vertoond- een beetje kwijtraakt en Frank moeiteloos kan gaan winnen. Marco is toch weer op het beslissende moment even de voorzichtigheid kwijtgeraakt.
Martin-Sven leek voor mij wel leuk te worden omdat Sven mijn oude liefde (KoningsIndisch) opzette, en Martin daartegen de vierpionnenvariant uitkoos. (En dat de enige variant is die ik er nog tegen speel (op Helena). Als ik de kans krijg. Mijn oude voorkeur voor de Saemisch-variant (met f3, g4, h4 en 0-0-0 ) is geheel verdwenen. Waar je daar vroeger (1980) clubschakers nog wel mee kon verrassen is dat nu te veel gemeengoed geworden.)
Maar de grap was er al vroeg af. Sven moet absoluut het KoningsIndisch blijven spelen, maar wel er een klein beetje op studeren, en ervaring mee opdoen.
22Sven1
6. .. b6 ?? Martin legde het hem in de post mortem helder uit. "Je moet nu echt sneller in het centrum tegengas gaan geven anders gaat het mis." En zo is het! Omdat wit het minder gebruikelijke 6. Le2 heeft gespeeld i.p.v. 6. Pf3 zou nu 6. .. e5 kunnen. Wat na Pf3 natuurlijk niet kan. Maar bijna altijd wordt hier 6. … c5 gespeeld! Tijd voor tegenaanval. Euwe noemde in deeltje KoningsIndisch van zijn openingenboekjes de f4-variant een "kolos op slappe benen". Vooruit, onderuit halen die 4-pionnen- falanx! Kan wit slaan op c5? Liever niet. Niet zozeer wegens 7. .. dxc5 8. Dxd8 Txd8 want dat is nog best speelbaar. Maar wegens het grappige en betere 7. dxc5 Da5!! 8 cxd6? Pxe4! Zet dat maar eens op een bord Sven! En na 8. Ld2 volgt Dxc5. Zwart staat beter!
Wat moet wit dan wel in de diagramstelling na 6. .. c5 ? Wegens het vertraagde Pf3 zou 7. Pf3 nu alsnog even kunnen. Maar bijna iedereen zou nu 7. d5 spelen! Waarna zwart doorgaat met ondermijnen van de kolos met 7. .. e6.
(Wat is het heerlijk dat ik al mijn weetjes gewoon aan de openbaarheid kan prijsgeven. Ik hoef mijn repertoire voor niemand meer geheim te houden. En is het misschien toch nog ergens goed voor. Al is het maar voor Sven.)
Maar goed, Sven speelt dus 6. … b6.Martin zou nu het beste gelijk het principiële 7. e4-e5 kunnen spelen. Want daartoe diende die pion op f4, zo snel mogelijk e5! Maar 7. Pf3 is ook logisch, maar laat de kans op e5 even voorbijgaan. 7. .. Lb7 En weer zou nu e5 kunnen volgen. 8. Maar OK, 8. Dc2 is ook goed.8. .. Pbd7 en weer schreeuwt de stelling om 9. e4-e5!
22Sven2
Een leuke (standaard)voortzetting dient zich nu aan. Indien 9. e5! Pe8 10. e6! een pionoffer. 10. …. fxe6 11. Pg5! met iets beter spel voor wit. Hetzelfde zou gebeuren als het zwarte paard naar g4 vlucht . Dan is het nog sterker omdat dan na Pg5 het zwarte paard op g4 door de loper wordt aangevallen. Het is allemaal heel principieel: wit moet zo snel mogelijk proberen te profiteren van zijn overwicht in het centrum.
Maar Martin laat ook deze kans voorbijgaan. 9. Ld2? (Misschien heeft ook Martin nog iets aan mijn uitweidingen?)
Omdat ook Sven alsmaar weigert met e5 of c5 het witte pionnencentrum aan te tasten is het bij zet 11 wit eindelijk zo ver dat Martin het aandurft.
22Sven3
11. e4-e5 Beter laat dan nooit. Maar omdat wit het pionoffer e5-e6 niet herkent komt Sven nog even goed weg! 11. … Pg4 12. h3? Ph6 13. 0-0-0 ? (g4!)
22Sven4
en nu zou zwart zelfs uitstekend staan na 13. … Pf5! (daarom eerst g4!)
Nu laat Sven die kans aan zijn neus voorbijgaan en speelt 13. .. e6? Lijkt logisch, maar nu kan wit echt van leer trekken! 14. g4! c6? 15. Pe4! op weg naar het veld d6. En zo'n paard midden in je stelling is een ramp. Die kijkt alle kanten op. Kasparov noemde zo'n paard een octopus. Een beest met heel veel armen! ( Kasporov speelde in een match om het wereldkampioenschap met zwart ooit via een gambietje in een Siciliaan een paard naar d3! Karpov kwam er daarna niet meer aan te pas.) Hierna is Sven dan ook kansloos! Wit gaat terecht over tot een koningsaanval. Zwart probeert nog wat tegen te spartelen met het opspelen van zijn koningsstellingpionnen. Maar dat werkt averechts. Wit grossiert daarna in open lijnen. Uit!
22Sven5
26. Ld3 maar alles is goed! (Th1, of Pxd4, of …. enz.) De koning zit zonder bescherming. Opgegeven.
En de oudere gelouterden bij Bert-Gerrit.
Een klassiek (uitgesteld) damegambiet. 1. d4 d5 2. Pf3 Met 2. … Pc6 Een zet die ik nooit begrijp. Wie barricadeert er nu de weg voor zijn c7-pion? Daar moet je toch mee in het centrum opereren. Maar in Powerbook staan er toch nog 2600 partijen mee! Hoe is het mogelijk! ( maar 38000 x 2. … Pf6! 4800 x 2. … e6) 2. c4 (natuurlijk! zoiets gaat wit niet overkomen.) Er volgen nu wederzijds veel logische zetten.
22Gerrit1
Gerrit: "Bert dacht lang na bij zet 10 welke kant hij zijn loper op moest spelen. Hij koos uiteindelijk voor 10. La2, maar gaf na afloop van de partij aan dat hij beter Ld3 had kunnen spelen."
En dat klopt. Mede door andere niet al te geweldige beslissingen komen de witte stukken een beetje in de knel te zitten. Wit voelt zich zelfs genoodzaakt zijn paard naar b1 terug te spelen, waarna het gebrek aan ontwikkeling van de officieren op de damevleugel een pijnlijke aanblik biedt.
Gerrit: Maar heb Bert in ieder geval de nodige hoofdbrekens bezorgd met het opspelen van de a en b pionnen."
22Gerrit2
Met 14. .. Da8! wordt de situatie voor wit wel erg precair! Maar ook 14. … La6 is nog best vervelend. (Te1 Da8!) Maar na 15. Te1 bxa3? kan wit zich uit zijn Gordiaanse knoop bevrijden. En dat is nu voor hem belangrijker dan een pionnetje, dat bovendien nog wel zwak zal blijken. 16. Ld2!Tb5 17. Da4 Da8 (te laat) 18. Pxa3 Tb6 19. Tec1? (Pc4!?)
22Gerrit3
Gerrit: Mijn computer geeft aan dat ik in plaats van 19. ….Ld7 beter 19. …..Ld3 had kunnen spelen. Eddy: Mijn computer geeft aan dat hij nog beter Le2 had kunnen spelen. hoewel ook Ld3 lastig voor wit geweest zou kunnen zijn.
Na 19. …. Lb7 20. Dxa8 zijn de ergste problemen voorbij en weldra is de stand zelfs erg gelijk.
22Gerrit4
De witte stukken kunnen weer spelen. Zijn pionnenstelling is iets beter, maar zwart heeft het loperpaar, en zijn stukken kunnen de hele partij al spelen!
Gerrit: Hierbij mijn partij met zwart tegen Bert, waar helaas na mijn zet 24. …… Pe4 een abrupt einde aan kwam, omdat ik over het hoofd had gezien dat Bert net zijn paard had weggespeeld, zodat zijn loper weer vrij baan had. Toch was het een boeiende partij, waarbij ik het misschien nog ietsje beter had kunnen doen.
Detail:
22Gerrit5
Gerrit: Ook mijn computer doet (evenals in de partij) 22. …..Tb2. Maar dan na 23. Lb1 (verplicht) niet Tb6 maar TxTa1 , gevolgd door:23. Pxa1 Pxd4 24. xd4 LxPf3 25. gxf3 TxLd2. Mogelijk is dat een stelling die uiteindelijk voor zwart winst had opgeleverd.
Houdini vindt na 21. …. Tb2 Lb1 niet verplicht en 22. Lc4 beter. 22. … Txa1 23. Pxa1! En na 22. Lb1 inderdaad beter niet … Tb6 maar 22. … Pe4 met iets beter spel voor zwart. Echter na 22. … Txa1 23. Pxa1 is de stelling vrijwel gelijk, want op het voorstel van je apparaat heeft Houdini iets anders in gedachten: Na 23. Pxa1 Pxd4?? (g6!?) 24. exd4 Lxf3 25. Lc3!! ( i.p.v. gxf3) komt wit een stuk voor! (met wat compensatie voor zwart, maar waarschijnlijk niet genoeg!)
Wel leuk allemaal. Misschien moet je toch je Fritz 4 (?) maar eens vervangen door Fritz14 of door Houdini. Kost een paar centen. Jawel. Maar dan heb je ook wat! Maar mijn Houdini heeft me gezegd dat hij best ook wat vrijwilligerswerk voor behoeftige clubleden van Aris de Heer wil blijven doen.
Succes vrijdagavond. Ik kan het even niet opbrengen. Helemaal naar Haarlem! Daar verdwaal ik altijd! Ik hoor vast wel wat van jullie. Ik moet nu eerst nog een verslagje maken van onze jeugd extern tegen Purmerend, waar ik afgelopen donderdag ging kijken en kieken.
Sterkte!.