Ronde 17

Vanavond was  het het avondje van het degelijke werk.  Er gebeurde weinig opwindends, maar er werd ook erg weinig geblunderd of geprutst.  Niels-Gerrit was een oerdegelijk potje, met een voor Niels  te waarderen remise. Het lukte Gerrit niet om met zwart tegen een foutloze en niet erg aanvallende tegenstander iets prettigs te bereiken. Komodo wist ook niet hoe dat had gemoeten. Bert: “Ik zei gisteren tegen Niels  dat het tijd werd dat hij tegen de sterkere spelers van de club eens remise speelde. En dat heeft hij dan gelijk maar gedaan!”  Het lijkt erop dat Niels weer even terug is van weggeweest. Zo zie je maar weer, niets is zo leerzaam als een paar akelige nederlagen en blunders. Dan weet je weer dat je je echt moet concentreren.

Voor Ron gold ook dat hij met zwart moest optornen die een tegenstander (Martin) die weinig fout deed. Ron probeerde het wel, maar dat  leverde weinig op.  Paul zou zeggen: “19 zetten, een grootmeesterremise!” Daarmee afgesproken werk en gemakzucht suggererend. Maar dat was dus niet het geval. En gelukkig voor Martin en Ron was Paul er vanavond niet.

Ook  Ab tegen Peter zag eruit als een degelijke partij, zij het iets minder degelijk dan de hierboven genoemde. Zwart verloor onnodig een pion. Maar dankzij de ongelijke lopers  niet de partij.

Negen zetten lang schaakte Jasper degelijk tegen Bert. Daarna deed hij de door mij bijna iedere week gesignaleerde verkeerde zet Pc6 vóór c5 gespeeld wordt. Dat is wel eens een heel enkele keer goed, maar bijna altijd fout. Op de 13e zet gaf Jasper een pion weg, menende dat hij daarvoor wel compensatie zou krijgen. Dat viel tegen. Misschien omdat hij van dat alles een beetje zenuwachtig werd, probeerde hij klaarheid te scheppen met een kwaliteitsoffer. Maar het effect daarvan viel ook tegen. Maar nog steeds geen stuk weggegeven, waar we bij hem toch hopen op te mogen rekenen. Pas bij de 18e zet was het zover! Gewoon een loper op een ongedekt veld neergezet. Loper foetsie. Verdere tegenstand nutteloos dus. Na zet 25. zag Jasper dat ook in.

Wat screenshots:

Ab-Peter

17Peter3  17Peter3

Toen ik deze stelling bij de heren zag staan, moest ik ineens denken aan een opening uit begin 19e eeuw, die in de tachtiger jaren van de 20e eeuw ineens weer heel populair was. De Owen-opening. Gespeeld door niet geringe Engelse grootmeesters. Als bijv. Jonathan Speelman, Pavel Blatny, Tony Miles. Tegen niet geringe tegenstanders, als bijv. wereldkampioen Karpov. Er werden lange analyses aan gewijd. Ik heb me er ook een tijdje in verdiept.  Alleen staat er bij Ab een loper op c4, en in die analyses werd alleen gerept over Ld3.

Niettemin zou de hoofdvariant nu ook ongeveer zo kunnen:

________________________________________________________________________

Analyse:

Een leuke zet zou nu zijn 4. .. f5. Als wit denkt dat  varkentje snel te kunnen wassen, valt ook dat erg tegen 5. exf5  Lxg2   6. Dh5+

17Peter4  17Peter4 (analyse)

Pure wildwest.  Wit offert zijn toren voor de aanval. 6. .. g6 7. fxg6

17Peter5  17Peter5 analyse

Als zwart  nu 7. ….   Pf6 speelt wint wit direct!  7…Pf6 8.g7+ Pxh5 9.gxh8D zo, ik heb lekker ook een toren, en mijn Dame weer terug,  enz.  Bijv. 9…Df6 10.Dxh7 Pg7 11.Lh6 Lxh1 12.0–0–0

Maar zwart schijnt zich hier nog een beetje te kunnen redden met:   7. …  Lg7!? 8.gxh7+ schaak dus 8…Kf8 (8…Ke7? 9.Dg5+) 9.hxg8D+ Kxg8 het witte voordeel is gering 10.Dg4 Lxh1 11.Lg5]

Einde analyse-uitstapje

______________________________________________________________

Terug naar normale schakers:

Ik had een seconde gedacht dat Peter dat ook allemaal wist en dat hij dat lollige 4. …. f5 ging spelen. Haha, niks hoor. Hij speelde in het diagram  

17Peter3 17Peter3

gewoon 4. …… d6. Een stuk rustiger. Een beetje tam zelfs. Ook niet de beste. Want actiever waren geweest 4.  …..  Pf6  (let op dat 5. e5 niet kan wegen Lxg2) of  4. …… Lb4  waarna pion e4 door Lb7 aangevallen staat! In beide gevallen met gelijke stand.

Na 4. … d6  doet Ab de beste zetten:  5. d5 e5  6. Pge2 en staat een tikje beter. De zwarte loper staat voorlopig op b7 niet prettig meer. Dat voordeel houdt wit even vast. Zwart ziet zich genoodzaakt een koningspaard terug te laten keren naar zijn oorspronkelijke verblijfplaats op g8. Dat vindt een ambitieuze zwartspeler natuurlijk behoorlijk genant. Akelig tempoverlies.

17Peter1  17Peter1

Zo’n stelling heb je toch liever met wit. De zwarte dameloper staat  knudde.  Het zwarte koningspaard moet wegens kreupelheid nodig naar de dierenarts. Wit heeft een half-open f-lijn waarop zijn Toren fratsen kan gaan uithalen. (via f3 naar h3 bijv.) Hij heeft ruimteoverwicht. Gelukkig voor zwart krijgt Ab nu te veel haast. 12. Lxf6?? Pxf6! Zo, dankzij de welwillende medewerking van wit is dat zwarts koningspaarden- (en rochade-) probleem nu opgelost.  13. Ph5   OK, wat stukken eraf en zwart heeft helemaal geen problemen meer. 13. … Pxh5!  14. Dxh5  Ach dat was de bedoeling. Dame in aanvalspositie en dan de Toren erbij halen.  14. ….   0-0  15. Tf3

17Peter6  17Peter6

Het lijkt best een logisch plan. De zwarte dameloper kan geen rol spelen in de verdediging. Die staat nog steeds knudde. En toch werkt het plan niet. Ook tot mijn verbazing.  15. … g6! (maar eigenlijk is alles wel voldoende) 16. Tg3 (leuk) en nu denkt zwart ‘safety first’, maar brengt zichzelf daarmee juist in gevaar.

17Peter7  17Peter7

16. … Kh8 ?? (….   Lf6!?) Want dat kost een pion. Komodo geeft hier al de prachtige zet   17. Txg6!! Na slaan met 17. …  fxg6 volgt 18. fxg6 en zwart moet om matop h7 te voorkomen met Tf7 zijn toren terugofferen. En dan blijft wit 2 pionnen voor en zijn koningsstelling blijft uiterst ongemakkelijk.

Ab ziet de mogelijkheden, maar doet het simpeler.  17.fxg6 fxg6 18.Txg6 Zou kunnen, ware het niet dat Peter hier de enige juiste zet ontdekt, waarmee toch het grootste gevaar weer geweken is.  18. …..  De8 !!! 

17Peter8 17Peter8

19.Th6 Dxh5 20.Txh5 Wel staat wit nu een pion voor, maar als zwart er nu maar voor zorgt dat er “ongelijke lopers” op het bord blijven heeft hij goede remisekansen. Omdat wit kennelijk van dit eindspeldetail niet op de hoogte is laat hij het te gemakkelijk daarop aankomen. Opgewekt ruilt hij een baaltje stukken af, waaraan Peter natuurlijk opgewekt meedoet.

17Peter9 17Peter9

Dit is niet te winnen voor wit. Zwart kan zijn loper of zijn koning lekker heen en weer spelen zonder  verder nadenken en wit komt niet verder. Wit probeerde het nog wat, maar zag dat toen ook in: dus remise. Al met al toch een aardig partijtje.

Gerrit-Niels

Volgens K. stond Gerrit al snel een beetje beter.

17Gerrit1  17Gerrit1

 

Misschien omdat het fianchetteren van de zwarte koningsloper niet zo goed is in deze stelling. Die –zeggen de echte schaakrecensenten dan- “bijt voorlopig in het centrum op graniet.” Maar liefhebbers van het Konins-Indisch zullen denken: Nou en .. ? Rocheren en dan gauw f5 spelen, dan komt er wel weer beweging in dat centrum! Weg graniet.  Of is het door die open b-lijn voor wit? Geen idee!

Na zet 17 schijnt wit een pion te winnen. 17.  …..  0-0? (Het KoningsIndische plan. Hierna 18. …  f5!? Maar kost dat dan geen pion? Een bewust schijnoffertje? Of niet gezien? Beter was misschien  eerst 17. ….  a4!?)  

17Gerrit2  17Gerrit2

Maar vreemd genoeg gaat Komodo die pion op a5 helemaal niet gelijk slaan.  Die vindt verdubbeling van de Torens op de b-lijn veel nuttiger. Bijv. 18. Tb7 (eerst even aanval op paard  18. …..  Tfd8 en dan 19. Tfb1 ! En als dan Tab8, dan wel 20. Lxa5! ) Maar goed, wit denkt gelijk een pion te winnen  18. Txa5  Txa5  19. Lxa5 maar Niels speelt dan 19. … Ta8! En o wonder, al gauw staat zwart een heel klein tikkie beter, dankzij die ene actieve Toren.

17Gerrit3  17Gerrit3

Maar na 22. …  Lf6 23. Tb1 Ta7 blijkt er van dat tikkie niets meer over, en staat er een heel grappige remise-stelling op het bord:

17Gerrit4  17Gerrit4

24. Lb8 (de enige, de loper heeft geen andere velden beschikbaar, en kan ook niet gedekt worden.)  Ta8  25. Lc7 Ta7 en herhaling van zetten is onvermijdelijk. Grappig, op een bord dat nog vol met stukken staat, en niet door schaak of zo! Dat zie je niet vaak.

Martin-Ron

Een Najdorf-variant van het Siciliaans.  Altijd scherp. Zwart heeft een achtergebleven d-pion, maar kan zijn stukken lekker snel verder ontwikkelen. Een grapje doemt op na zet 9:

17Ron1 17Ron1

Hier geeft Komodo een leuke zet voor wit. (Die trouwens niet tot veel meer dan meer dan een heel klein beetje beetje initiatief zou leiden.)   10. Pd5!? Pxd5 11. exd5 en als nu Lxd5 dan 12. Lxh7 schaak, en de zwarte loper op d5 gaat op zijn beurt verloren. Kxh7  13. Dxd5 en hierna kan wit misschien toch van die halfopen d-lijn en die achtergebleven pion op d6 gaan profiteren.

Maar Martin speelt 10. De2. Een gezond uitziende zet. Die toch niet veel uithaalt. Na zet 14 staat het aldus:

17Ron2 7Ron2

Ik zag hier Ron 14. … d5 spelen. Goedzo, dacht ik. Nu kan het. Gauw doen! En u weet, als zwart in de Siciliaan …. d5 kan spelen staat hij prima. Vreemd genoeg denkt K. hier anders over. “Ach” bromt hij “dat kan later altijd nog.”  K. zou hier Tac8 gespeeld hebben. En helemaal geen haast gemaakt hebben met … d5. Die was eerst doorgegaan met druk zetten op de c-lijn en de damevleugel. Belangrijk in dit verhaal is dat na d6-d5 wit op c5 kan slaan en zwart niet met een pion kan terugnemen. Denk ik. En dat doet Martin nu wel: 15. Lxc5!  Lxc5  16. exd5 Pxd5 17. Pxd5 Lxd5

17Ron3  17Ron3

18. Le4!?  zou nu iets doen aan het zwarte loperpaar. Maar ach veel aanknopingspunten voor een witte aanvalspoging  zijn er niet  en ook niet voor een zwarte.  18. Pf3 Lxf3  (pion e5 stond in) 19. Dxf3 en de heren zien beiden geen lollige plannetjes meer.  Te veel lichte stukken in de doos verdwenen. Geen pionzwaktes ergens. Zwart zou nog iets kunnen proberen met een ‘minderheidsaanvalletje’ (2 pionnen tegen 3) op de damevleugel om te kijken of daar nog een pionzwakte te creëren is,  maar voor hetzelfde geld keert dat wapen zich tegen hem (meerderheid op de damevleugel voor wit, en derhalve ooit een ‘verst verwijderde vrijpion.)  REMISE! Terecht.

Bert-Jasper

De volgende stelling is een aardig voorbeeld van de altijd geniepige bedoelingen van de gefianchetteerde  loper. Die staat daar te staan, zo stiekem, loerend uit zijn ooghoeken, of turend naar een slachtoffer in de verte. Dat zijn echt krengen, die gefianchetteerde lopers.

17Bert1   17Bert1

15. Pe5!! Dubbele aanval op c6, maar ook een aanval met de Loper op de toren op d5. Eigenlijk is het hier dus al afgelopen. De ooit gespeelde zet 13. …  Td5 was dus eigenlijk al niet goed. En De zet 14. … Dd6 ook niet, want beter was de toren van d5 ijlings naar d6 teruggehaald. Maar dat kan nu niet meer.  Zwart verliest nu altijd een kwaliteit.

Een nare fout komt zelden alleen. Is schaken alleen logisch denken? Een proefschrift van de psycholoog (en schaker) prof. AD de Groot‘Het denken van de schaker’, 1946,  suggereert van niet. Daar komt ook heel wat psychologie bij kijken. De schrik van een kwaliteitsverlies  kan gemakkelijk tot nieuwe fouten leiden.

17Bert2  17Bert2

18. … Lg4 ????  Eindelijk. Daar is hij dan toch. Zwart geeft ook nog zijn loper weg! Hij rommelt nog 7 zetten verder. Maar dat werkt natuurlijk niet. Hij zit tenslotte niet tegen Nico G. te schaken.

 

Dat was het weer. Ik wens jullie veel succes as. dinsdag.  Ik weet nog niet of ik daarbij kan zijn.

Laatste correctie moet nog gebeuren.