Vorige week werd ik ernstig gekapitteld door onze nestor Joop. Hij vond dat mijn verslag over de vorige ronde een beetje sjaggerijnig was. Dat was niet echt de bedoeling, maar het kan natuurlijk best zo zijn overgekomen. Inderdaad, ik vond die ronde niet erg opwindend.

Dat was deze week wel anders. Nu denkt u natuurlijk dat ik maar wat zit te verzinnen om weer bij Joop in een goed blaadje te geraken. Maar dat is niet zo. Er viel veel te beleven. Al begreep ik weer veel niet of te laat. Maar dat maakte het extra spannend.

Bijvoorbeeld het miniatuurtje van Bert. Was dat paardoffer van Martin nu toch correct en dus geniaal? Ja ….   ? Nee.  Ja?  Nee dus! Maar dat zag ik pas toen Bert het had weerlegd.

En dan die typische v.Dok-ontsnapping in een ogenschijnlijk verloren eindspel. Gaat hij het hem nu toch weer  flikken? Driehoekje hier, driehoekje daar. Het kan toch niet waar zijn.  Jos ziet natuurlijk veel meer dan ik. Ik begrijp er natuurlijk weer niks van. Had hij nu niet beter ….? Rond zet 30 vraag ik hem: "'Jos, hoe voel je je? Heb je de zaken in de grip, of heb je het gevoel dat het door je vingers wegglipt ?" Antwoord, verrassend met een vrolijke grijns : "Dat laatste meer." En na nog een spannend kwartier schalt de bekende tevredenheidslach van Gerrit door de ruimte "Hahaha, ik had het wel moeilijk hoor." Dat kun je wel zeggen, je stond vast verloren. Bij de analyse thuis blijkt dat mijn  spitsvondige verbeteringen voor zwart ( 27 Te3  en 32 d3 ) nergens op slaan. Inderdaad  Jos zag veel meer dan ik. Mijn enige troost: we zagen allebei de mooste voortzetting niet.

Ook Ron tegen Paul was spannend . Omdat Ron het waagde om met wit eens iets totaal anders te doen. Via 1 b3!? werd het een soort Reti, met twee gefianchetteerde lopers van wit. Erg strategisch, niet erg tactisch. En al gauw werd duidelijk dat Paul het langzaamaan toch wel een beetje moeilijk kreeg, maar niet van plan om zich zomaar te laten wegspelen. Het spannende voor de toeschouwer was de vraag: Ron staat steeds wat beter, maar gaat het hem lukken om door die zwarte defensie heen te breken? Kan hij de juiste strategie vinden? Of gaat hij door al dat gezoek naar het beste straks -als vaker – gewoon bijna door zijn vlag? De toeschouwer brak zich ook het hoofd: jawel mooi loperpaar, sterke bezetting van de diagonaal, jawel open torenlijnen, jawel , maar hoe nu verder? Uw wepmeester begreep ook dit niet erg. Ron uiteindelijk wel – een clubkampioen waardig – en hij had zelfs nog drie minuten over.

Van Sven tegen Jasper kreeg ik niet veel mee. Ik zag Jasper aanvallen maar begreep niet hoe dat het offer van een stuk zou kunnen rechtvaardigen. Het leek me van beide zijden een foutenfestival. Waar ik de diepere logica niet van begreep. Omdat er op de andere borden al genoeg te beleven was, stelde ik pogingen om dit te begrijpen maar even uit tot thuis.

Enkele spannende details:

Eindspelletje Gerrit- Jos:     Speelde Ron met wit een dubbelfianchetto, Jos deed het met zwart. Gerrit stelde zich – als gewoonlijk- behoudend op en kreeg daarmee licht voordeel. Na zet 16 zegt Houdini + 0.68.

  8GerritJos16

(Commentaar van Houdini:)  17. a4?  ( f4 !)  Pe5? (De7! =)   18. Pb5!  f5!  19. f4!  (exf5!?) Pxd3!  (+0.39) (Gezien het aantal uitroeptekens zitten de jongens toch een leuk  potje te schaken.)

    8GerritJos18

Gerrit:   "Jos speelde op mijn 19e zet f4 verrassend Pxd3. Hoe denkt de computer over dit offer? Jos gaf aan dat ik in plaats van 21. f5 beter Lb1 had kunnen spelen, maar dat had ook wel zijn nadelen.  Wat geeft de computer hier als beste zet?"    Houdini: "19 ..  Pxd3 is de beste, en ja, na 20. Lxd3 fxe4 is 21 Lb1 de beste. 21. f5 staat bij mij pas op de 15e plaats en waardeer ik met -1.94 als slecht."   Conclusie: met deze dappere zet 21. f5 speelt Gerrit zichzelf (bijna) naar de ondergang.

Jos is na  21…  exd3  22. fxg6 Txf1+  23 Dxf1 hxg6  24. Dxd3 Dg5 25. Dg3 Dxg3 ( alle, van wit en zwart de beste volgens Houdini) zo overtuigd van de superioriteit van zijn naderend pionneneindspel (waarschijnlijk terecht: eigen vrijpion, dubbelpion van wit, redelijk centrale positie van de koning) dat hij verder toren en loper afruilt tot het volgende pionnen-eindspel:

    8GerritJos31

Ik had dat nooit gedaan, die afruil.  Maar ik had het ook hier weer niet goed begrepen! Houdini:  -7.60 !!!!!  (Totaal gewonnen voor zwart) Jos had dus totaal gelijk. Alleen het is toch wel wat ingewikkelder dan hij dacht. Een mooi leerzaam diagrammetje!

31 …  a4 ?  Lijkt logisch. Voorkomt b3. Dus vast een wapen in geval het op tempodwang gaat uitdraaien. Maar Houdini ziet dit bijna als weggeven van de winst (-0.36) en suggereert 31 .. Ke5  of 31. Kg5 en winnen! (-12,00 !)

Wat voorbeelden:

31…Ke5 32.b3 Kf5 33.g4+ Ke5 34.g3 g5 35.Kf2 Ke4 36.Ke2 d3+ 37.Kd2 Kd4;

31 …Ke5 32. g4  a4  33. g3 g5 34. Kf2 Ke4  35.Ke2 d3+

31…Kg5 32.Ke4 Kg4 33.Kd5 d3;

31…Kg5 32.Ke2 Kg4 33.Kf2 g5 34.b3 Kf5 35.Kf3 g4+;

31…Kg5 32.b3 Kf5 33.Ke2 Kg4 34.Kd3 Kxg3;

31…Kg5 32.g4 Kh4 33.g3+ Kg5 34.b3 Kf6 35.Kf4 g5+ 36.Kf3 Ke5  gevolgd door Ke4

Al met al zeer leerzaam. Ik zou echt deze stelling eens op het bord te zetten! U leert spelenderwijs van alles over oppositie, tempodwang, driehoekjes, positie van de koning.

  8GerritJos31

Na 31 .. a4? speelde Gerrit  32. Kf4! waarna de zwarte aanvalspogingen spaak liepen. 32 … g5+ bleek niet voldoende. Eddy kwam met het snuggere idee om i.p.v. 32 .. g5+ via het offeren van de d-pion de witte g-pionnen te consumeren en zo ruimte te maken voor het doorlopen van de zwarte  g-pion, inmiddels een vrijpion, ( en als de witte Koning die nog zou  kunnen vernietigen, snelt de zwarte Koning naar de damevleugel, arriveert daar eerder, consumeert de de b-pion, en loopt met de a-pion door!)  Een voorbeeld: 32 .. d3  33. Ke3 Kg5  34. Kxd3  Kg4 35. Ke3 Kxg3  36. Ke4 Kxg2  37. Kf4 Kf2 en zwart wint. "Ik denk dat je gelijk hebt!"  zei Jos zuinigjes.

Echter …….  Houdini laat zien wat wij beiden niet zagen:  32. ..  d3 33. Ke3 Kg5  (elke andere koningszet zou ook tot remise moeten leiden) 34. Kxd3 Kg4?? 34. Ke4 Kxg3  35. Kd5! (en nu wordt het alsnog  een spannende wedloop)  Kxg2 36. Kc6! g5  37. Kxb6 g4 38. Kc6 Kf2  39. b6 g3 en nu haalt eerst wit en daarna zwart een dame waarna wit (!!) nog kansjes heeft om te winnen!  Dan is hierboven dus 34. .. Kg4 niet goed en 35 ..  Kf5 noodzakelijk, waarna na 35. Ke3 gewoon een zelfde stelling ontstaat als in het partijvervolg, en we dus ook nu weer een bedriegelijke remise-geur in het etablissement gaan opsnuiven.
Pak een schaakbord!  Resp. uw schaakprogramma op de computer. Bestudeer  deze stelling en deze voortzettingen!!!. Als u dat allemaal doet, promoveren we (eh ..  jullie) eind van dit seizoen naar de eerste klasse. (Of is dit nu een leuk onderwerp voor de in aantocht zijnde theorie-workshop van Ron en mij?

Paardoffer van Martin:

In Bert's (gebruikelijke) Paulsen-variant van het Siciliaans probeert Martin het veelvuldig voorkomende Lb4 te voorkomen. Hij zal met die zet in het verleden tegen Bert wel onaangename ervaringen hebben opgedaan.

  8MartinBert5

6. a3  Dat is een redelijke, doch weinig ambitieuze, en niet vaak gespeelde zet. Het gebruikelijkst is volgens PowerBook2014 hier 6. Le3  of 6. f4    "Ron: Wat betreft de partij Martin-Bert wil ik nog dit opmerken: Als je weet dat Bert tactisch sterk is, waarom zoek je hem dan op in zijn favoriete Siciliaan, tenzij je goed voorbereid bent? Na de slappe zet a3 heeft Bert al wat ie wil (………..)  Ik vind dit dus tactisch geen slimme keuze van Martin. Waarom niet c4, d4 of b.v. b3?"  Ik geef het maar even door.    Op de 10e zet staat zwart al iets beter, en daarna doet Martin een minder gelukkige damezet 11. Dd2?  (11. Te1!?) en Bert slaat direct toe: 11 .. Pc4!. Waarna de volgende stelling op het bord staat:

  8MartinBert11

Ik denk dat Martin hierdoor verrast werd, en weinig opwindends zag in 12 Lxc7 Pxd2 13. Tfe1 (Na Tfd1 valt pion e4) Tc8 14. Lf4  Pxf3  en ook  12 Dc1 als weinig ondernemend beschouwde ( het is ook een beetje toegeven dat je een foutieve damezet hebt gedaan, en dat doet niemand graag). Ik denk dat hij eigenlijk hier al een beetje de moed opgaf en dan maar aan een schwindel de voorkeur gaf. Ik zag hem aankomen, stond achter zijn rug ook hevig mee te rekenen. "Zou je hier niet een stuk voor 2 pionnen kunnen offeren?" dacht ik. Maar dat vereist flink rekenwerk, niet zozeer in de diepte maar vooral in de breedte, en daar nam Martin te weinig tijd voor. Vooruit maar !  12. Pdxb5.  Bert ging er wel wat langer voor zitten  12  …  axb5 (laat maar zien!) 13. Pxb5 (wie a zegt moet ook b zeggen) Dc5! (M.i. een typische Bert-zet:  wat zal ik rekenwerk oproepen met 13 … Dc6! of 13 …. Db6! als Dc5 ook sterk is, maar wel overzichtelijker. ( Dc6 e5?! )  Toen Bert die dame op c5 had geposteerd, zag ik het eindelijk ook. Natuurlijk. Wat simpel eigenlijk. Dat paardoffer was incorrect! De witte dame moet nu weg. Zwart blijft een stuk voor. Martin kan zijn oorspronkelijke bedoelingen niet loslaten 14. Pc7+?  Dxc7!  en wit blijft ook nu een stuk achter. En geeft op.  Een actueel miniatuurtje dus. Heel erg leuk allemaal. Nou ja, een beetje minder  voor Martin. Maar die kan er nog van groeien.

Ron-Paul  Strategisch schuiven van Ron en noodgedwongen dus ook van Paul.

Ron: " Ik heb maandagavond genoten. Alle respect voor Paul die lastig te kraken is. Vooral tevreden omdat ik het allemaal zelf achter het bord bedacht heb. ( … ) Is dit nu een foutloze partij geweest of niet?"     en een dag later:    "Leuk als je Houdini erop zet, ik heb dan geen fouten gemaakt, maar kon het wel op diverse momenten beter doen."        Eddy: Nog beter??

"Wat Paul m.i. goed deed is niet zijn pionnen te ver naar voren laten lokken, dat is de bedoeling van die b3-opening om daarna dit te ondermijnen, je hebt dan gemakkelijke aanknopingspunten voor je spel. Ik had verder de bedoeling om geen slechte lopers te krijgen. In deze opzet ben ik, denk ik, glorieus geslaagd. "

    8RonPaul26

De beslissende fout was m.i. 26…, b5. Het paard raakt van het centrum weg  (na axb5 ep, Pxb6), pion a6 is zeer zwak, maar ik begrijp wel dat Paul ruimte wilde creëren. Beter was torenruil over de e-lijn.

    8RonPaul29

Na 29. Lc2 had ik plezier van mijn beide lopers op c2 en b2. De diagonaal a1 – h8 blijft lastig hier voor zwart, met een eventueel Dc3 kon ik steeds gemakkelijk binnen dringen, vandaar dat Paul geen g6 dorst te spelen. "

Eddy: Misschien valt in deze stelling voor zwart nog wel te vechten, maar 29 … f5 is niet goed. (Tde8 is veel beter. Maar het is begrijpelijk dat Paul iets wil doen aan die dreigende open loperlijnen.  Ron: "Ook chapeau voor Paul dat hij na 39. Te6 opgaf. Ik krijg of een gedekte vrijpion, of dodelijk de e-lijn in bezit. Ik wacht je commentaar met spanning af."

   8RonPaul39

Mijn "met spanning" afgewachte commentaar:  Volgens Houdini inderdaad foutloos. Strategisch knap stukje werk. En voor Paul: niks om je voor te schamen!

Sven-Jasper  Een foutenfestival. Maar daarom juist toch wel spannend.

 

Natuurlijk is het bekende 'schijnoffer' hier het sterkst:  4. Pxe5!  Pxe5 5. d4 Ld6 (o.a.) 6. dxe5 Lxe5 7. f4. Sven speelt  4. Lb5? Pf6!  5. Lxc6? waarna dxc6 sterker is dan het gespeelde …..  bxc6. ( wat wel gek is, want bxc6 lijkt logischer: slaan liefst naar het centrum toe! Het zit hem in het feit dat wit na bxc6 op e5  kan slaan en na 5 …..  dxc6 niet zo goed  6. Pxe5  Lxf2+!!  7. Kxf2 Dd4+  gevolgd door Dxe5  (Een stelling en een zettenreeks om te onthouden mannen!!)

Bij zet 7 …  d6? geeft Jasper een pion weg. Bij zet 10. gaat er een paard naar g4, waar hij eigenlijk staat te niksen. Vóór zet 12. staat wit wat beter. Na zet 12 wordt het tijd om dat niksende zwarte paard terug te jagen, met flink voordeel voor wit.

   8SvenJasper12

13. h3!  Pf6 14. Lxf6 en de zwarte koningsstelling is (na 0-0-0) gatenkaas.  Of 13. h3 h6  14. Dxg4  Dxg4  15. hxg4 hxg5  16. 0-0-0 met beter spel voor wit (open h-lijn!)  Na 13 Ld2? Tae8 zou zwart prima staan, maar na 13 ..  c6? kan alsnog 14. h3 of nog beter 14. f3! Maar ook na het gespeelde 14. a3 staat nu wit weer beter! 14. ….  Lxc3  15. Lxc3 dxe4

  8SvenJasper16

Nu haalt Sven zich veel ellende op de hals met 16. Pc5?? wat de tempozet 16 … Df5!! (met matdreiging) over het hoofd ziet.  17. Dd2 Tfe8? (e3!) 18. h3? (0-0-0!) e3!!!!!!! (alsnog!) Compliment voor Jasper dat hij deze zet nu toch ziet! Hij staat nu totaal op winst!

19  fxe3  Txe3+ ! (nog beter Pxe3)  20. Kd1 Pf2+  21. Kc1

en nu geeft zwart alles weg met Df4   21 …  Te2! (gedekt door de loper op a6) betekent damewinst. Waarschijnlijk zeer teleurgesteld voegt Jasper nu de ene slechte zet toe aan de andere  en gaat bij zet 36 door zijn klok. "Het ging zo goed" klaagt hij achteraf. En terecht! Hij stond straalgewonnen. Toch iets langer blijven kijken. Niet te snel spelen als er nog kansen zijn. Snelschaak kan later nog wel.

Dus al met al  een heel spannende en leerzame avond!